Çernobil Faciası Neden Oldu? Çernobil Nasıl Patladı?
Çernobil Faciası Neden Oldu? Böyle önemli bir nükleer santral nasıl patladı? İnsan hatası mı, ihmal mi yoksa teknoloji eskiliği miydi sebep? Gelin bu sorulara cevap bulabilmek için tarihin en büyük nükleer felaketlerinden birisinin yaşandığı 1986 yılı 26 Nisan gecesi yaşanan gelişmelere bir bakalım.
Çernobil Nasıl Patladı?
Çernobil Faciası neden oldu? Aslında her şey güvenlik için voltaj regülatörlerinin test edilme aşamasında başladı. Aynı test 1925 yılında da gerçekleştirilmiş ancak bu test sırasında türbinden gelen güç normalden hızlı bir şekilde sıfıra kadar inerek tükenmişti. Bu kez de test sırasında güç çıkışının sıfıra kadar düşmesi ve operatörlerin olması gereken güç seviyesini geri yükleyememesi tehlikeyi çağırmıştı. Ayrıca teste de devam etmeleri reaktörün kapanması yerine olağanüstü bir enerjinin açığa çıkmasına neden oldu.
Çünkü bu işlem sırasında aşırı sıcak yakıt doğrudan soğutma suyu ile etkileşime geçmiş, bu da yakıtın parçalanarak hızlı buhar üretiminin açığa çıkmasına ve basıncın anormal derecede artmasına neden olmuştu. Bu basınç da reaktörün tam 1000 ton ağırlığındaki kapak plakasının ayrılıp yakıt kanallarının yırtılarak kontrol çubuklarının sıkışmasına yol açtı. Tüm bunlar da büyük felakete sebep olan bir dizi reaksiyonu beraberinde getirdi.
Çekirdeğin eriyerek arka arkaya patlamaların meydana gelmesi büyük yangınları da beraberinde getirdi. Bunun sonucunda ilk patlamada iki işçi hayatını kaybetti. Ancak ne yazık ki bu, Çernobil’in etkileri ve facianın sebep olduğu kayıplar için sadece bir başlangıçtı.
Çernobil Faciası Neden Gerçekleşti?
Yapılan araştırmalar sonucu kazanın nedenleri ile ilgili raporda şunlar yer alıyordu;
- Operatör hatası
- Tesisin tasarlanmasında güvenlik standartlarına uyulmamış olması
- Güvenlik analizinin yetersizliği
- Operatörler arasında güvenlik bilgilerinin yeteri kadar iletilmemesi
- Operatörlerin test prosedürlerine yeterince uymaması
Patlama sonrası kaza alanına ilk ulaşan itfaiye ekibine tehlikenin ne kadar büyük olduğu söylenmemişti. Yetmemiş, yangının basit bir elektrik arızasından kaynaklandığı ve nükleer sızıntı olmadığı söylenmişti. İşte bu durum ise, insani açıdan üzerinde düşünülmesi gereken ayrı bir konudur.
Kazadan 10 gün sonra milyonlarca pound değerindeki beş bin tonluk; bor, dolomit, kum, kil ve kurşun helikopter aracılığıyla, çekirdeğe bırakıldı. Amaç yangını söndürmek ve radyoaktif maddenin daha fazla yayılmasını engellemekti. Ancak ne var ki hiçbiri çekirdeğe ulaşamamıştı bile.
Çernobil Faciası hakkında daha detaylı bilgi için Çernobil Faciası Nedir? başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz. Ayrıca;
Çernobil’den Etkilenen Ülkeler
Çernobil’in Türkiye’ye Etkileri ile ilgili içeriklerimize de göz atabilirsiniz.