Rönesans Sanatı Nedir? Rönesans Sanatının Özellikleri

Rönesans Sanatı nedir? Bu dönemde sanat anlayışı nasıl etkilenmiştir? Bu içeriğimizde Rönesans sanatından bahsediyoruz. Rönesans hakkında bilgi için Rönesans Nedir? başlıklı içeriğimizi; Rönesans sanatçıları ve eserleri hakkında bilgi için Rönesans Dönemi Sanatçıları ve Eserleri başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz.

Rönesans sanatı 15. yy.da ortaya çıkan ve üç yüz yıl boyunca etkisini sürdüren bir sanattır. İtalyan kökenlidir. Rönesans, Yunan ve Roma’yı yeniden canlandırmıştır. 14. yy. İtalyan sanatçı Francesco Petrarca, Rönesans’ın öncüsü olarak kabul edilir. Orta Çağ Avrupasındaki düşünce sistemini şiddetli bir şekilde eleştiren Petrarca, fikirleriyle İtalyan sanatçı ve aydınları etkiledi.

Rönesans Sanatı Nedir?

Rönesans Sanatı kendini özellikle resim, heykel ve süsleme sanatlarında göstermiştir. Ancak elbette bu alanlarla sınırlı kalmamıştır. Mimari, müzik, edebiyat gibi alanlarda da önemli gelişmeler yaşanmıştır. Ayrıca felsefi alanda ortaya çıkan hümanizm akımı ve doğaya olan ilginin artışı da Rönesans sanatında etkisini göstermiştir. Rönesans sanatı Avrupa’nın Orta Çağ karanlığından çıkıp modern çağa geçişinin de ilk adımıdır.

Rönesans Sanatında Kara Vebanın Etkisi

14. yy.ın ortalarında Avrupa’yı kasıp kavuran ve büyük yıkıma yol açan Veba salgınının, dönemin İtalya’sında insanların dünya görüşünde büyük bir değişime yol açtığı kabul edilir. Büyük bir nüfus kaybına sebep olan salgın, düşünürlerin maneviyattan ya da öbür dünya fikrinden ziyade dünya hayatı üzerinde daha fazla durmalarına yol açtı. Bu düşünce Rönesans dönemi sanatında kendini gösterdi.

Hümanizm Nedir? Rönesans’ta Hümanizm Etkisi

Rönesans sanatının dayandığı temel düşünce hümanizmdir. İnsanın değerini vurgulayan, insan merkezci bir felsefi düşünce akımı olan hümanizm Rönesans ile birlikte toplumda etkisini hissettirdi. Dönemin düşünürleri Orta Çağ felsefesi ya da dinden ziyade insanoğlunun dünya üzerindeki yaşamının iyileştirilmesi gerektiğine odaklanmışlardır.

Hümanizm etkisiyle Rönesans sanatçıları portreler, çağdaş yaşamdan kareler gibi bireyin ön plana çıkarıldığı eserler ortaya koydular.

Batıl inançları sert bir şekilde reddeden Petrarca başta olmak üzere Dante ve Erasmus en önemli hümanistlerdir.

Rönesans Sanatının Özellikleri

Rönesans’ın en önemli parçalarından biri sanattır. Bu dönemde sanat üretimi üst seviyeye çıkmış ve bir tutku haline gelmiştir. Üstelik bu sanat tutkusu en üstten an alta toplumun tüm kesimleri üstünde bir etkiye sahip olmuştur.

Yönetici kesim, savaşlardaki başarıları ya da tarihlerindeki önemli şahsiyetlerin portrelerini çizdirmeye başladı. Dev duvar resimleri yapıldı. Manastırlarda, keşişlere ilham vermesi amacıyla freskler yapılmaya başlandı. Mimari alanda da büyük masraflarla yapılar inşa edildi. Bunlar o dönem sanatın etki alanına sadece bir kaç örnektir.

Resim, heykel ve mimari yapılar dışında gümüş ve altın objeler, ev eşyaları, şamdan ve kadeh gibi küçük el sanatları da yayıldı ve bu eserler de çok sayıda yapıldı.

Rönesans Resim Sanatının Özellikleri

Rönesans sanatını özetleyecek iki kelime vardır: oran ve denge

Dönemin sanatçısı tuvalini önceden belirler. Yüzlere hiçbir anlam konulamayan ifade Rönesans’a özgüdür. Yüzler hiçbir zaman gerçek duygularını belli etmezler.

Rönesans sanatı denilince perspektiften de bahsetmeden geçemeyiz. Doğrusal perspektif Rönesans sanatının en karakteristik özelliklerinden biridir. Sanatta gerçekçilik algısını ortaya çıkarmıştır. Işık, gölge ve insan anatomisi olağanüstü bir zarafetle ele alınmıştır.

Rönesans her ne kadar Orta Çağ değerlerinden ani bir kopuş olarak nitelendirilse de Rönesans sanatında din etkisi eserlerde etkisini hissettirmeye devam etmiştir. İncil’den sahneler bolca tasvir edildi; Hz. İsa ve Hz. Meryem figürleri resmedildi.

Resimlerde gerçek figürler bir mekan içinde üç boyutlu olarak resmedilmiştir. Fonda geriye doğru açılıp yükselen mavi bir gökyüzü örneğinde olduğu gibi perspektif resimlerde artık yerini almıştır. Figürler üst üste gelmez, hiyerarşiyi yansıtan boy sıralaması görülmez.

Manzara resimleri ve portre önem kazanmıştır. Sadece önemli kişilerin değil artık günlük, sıradan yaşamdan modeller resmedilmiştir.

Rönesans resminin kurucusu İtalyan Masaccio olmakla birlikte Rönesans resim sanatının en önemli temsilcileri Leonardo Da Vinci başta olmak üzere Michelangelo ve Raphael’dir.

Rönesans Sanatında Mimari

İtalyan sanatçılar, Antik Roma ve Yunan döneminde yapılmış ve o döneme kadar kalmış heykel ve mimari alandaki şaheserlerden esinlendi. Başlarda taklit olarak başlasa da bu eserlerden esinlenerek daha üst düzeyde heykel ve mimari yapılar ortaya çıkardılar. Bunun sonucunda da Rönesans mimarisi denilen yeni bir mimari tarz ortaya çıktı.

Rönesans döneminde resim ve heykel sanatı genelde mimarinin bir öğesi olarak kullanılmıştır. Rönesans yapılarının cephelerine baktığımızda sütun dizileri ve kemerlerin oluşturduğu bir hareketlilik göz çarpar. Dinsel yapılarda ise ön cepheler antik bir zafer takına benzer. Saray cephelerinde ise her katta farklı pencere ve sütunlar kullanılmıştır.

Rönesans mimarisinde kullanılan malzemeler taş ve mermerdir.

Rönesans yapıları çok yüksek değildir. En fazla 2-3 katlıdır. Yapıların yüksekliğiyle boyutları orantılıdır. İnsan düşünülerek tasarlanmıştır. Yunan mimarisinin izleri vardır. Yapılarda dor düzeninde sütunlar bulunur. Roma mimarisinin izlerine de rastlamak mümkündür.

Rönesans mimarisine en iyi örneklerden biri Roma’daki St. Peter Kilisesi’dir.

Rönesans mimarisinin en önemli temsilcisi Donato Bramante’dir.

Rönesans Sanatında Heykel

Orta Çağ’da heykel sanatının daha çok mimariye bağlı olarak geliştiği bilinse de Rönesans döneminde artık heykel sanatı daha bağımsız hale geldi. Rönesans döneminde hümanizmin etkisiyle insanın ön planda olması heykelcilikte doğrudan kendini göstermiştir. Heykeller daha çok yapıların önünde, cadde ve meydanlarda yerini almıştır.

Rönesans döneminde heykeltraşlar konularını genellikle İncil ve Tevrat’tan almışlardır. En çok işledikleri konular ise Meryem, İsa ve meleklerdir. Bunun dışında at üzerindeki soylular, bazı mitolojik konular da işlenmiştir.

Heykel yapımında kullanılan malzeme ise mermer, bronz ve tunçtur.

Rönesans heykel sanatı denildiğinde en ön plana çıkan eserler Donatello’nun Davud Heykeli, Ghiberti’nin Cennet’in Kapıları, Michelangelo’nun Pieta Heykelidir.

Rönesans Sanatında Kullanılan Teknikler

Rönesans resim sanatında kullanılan tekniklerden biri Leonardo da Vinci tarafından ortaya konulan Sfumato tekniğidir. Bir tür boyama tekniğidir ve bu boyama tekniği resme derinlik ve üç boyutlu bir özellik kazandırır.

Resme doğrusal perspektifle gerçeklik kazandıran “orantı kullanımı”, derinlik kazandırılmasına yönelik “ön kısaltma” tekniği, açık ve koyu arasında kontrast oluşturarak resme gerçeklik kazandıran “ışık aydınlığı” Rönesans resim sanatının diğer önemli teknikleridir.