Talas Savaşı Nedir? Talas Savaşının Dini, Siyasi ve Kültürel Sonuçları
Talas Savaşı nedir? Talas Savaşı’nın Sonuçları Nelerdir? Talas Savaşı’nı ve Talas Savaşı’nın dini, kültürel ve siyasi sonuçlarına içeriğimizden ulaşabilirsiniz.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Talas Savaşı Nedir?
751 yılında Abbasiler Çinliler arasında yapılan Talas Savaşı, Abbasiler açısından olduğu kadar hem Çin için de önemlidir. Ayrıca bu savaşta Karluk Türkleri, Çinlilere karşı Abbasilerin yanında savaştığı için Türk ve İslam dünyası açısından da önemli sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Günümüz Kırgızistan sınırları içindeki Talas’ta yapılan bu savaş beş gün sürmüş ve Abbasilerin zaferiyle sonuçlanmıştır.
Emevilerin yıkıldığı dönemde Çinliler de tüm Orta Asya’yı fethedip Türkleri bölgeden uzaklaştırmak için harekete geçmişti. Bu nedenle Karluk Türkleri Abbasilerden yardım talebinde bulundular. Bunun üzerine Ziyad bin Salih komutasındaki İslam ordusu ile Karluk ittifakı, 751 yılının Temmuz ayında Talas Irmağı yakınlarında karşı karşıya geldi.
Elli bin askerli kuvvetten oluşan Arap-Türk ordusu, yüz bin kişilik Çin ordusu karşısında Arap-Türk ittifakı tarihin dönüm noktası niteliğinde bir zafer kazandı. Bu savaşta Karluk Türkleri turan taktiği uygulamıştır.
Çin kaynaklarında Karluk Türklerinin başta Çin ordusunda yer aldığı ve savaş esnasında taraf değiştirip Çin ordusuna arkadan saldırdığı belirtilir.
Talas Savaşının Sonuçları
Talas Savaşı, ortaya çıkardığı sonuçlar nedeniyle tarihin en önemli savaşlarından biridir. Hem dini, hem siyasi ve askeri hem de kültürel sonuçları vardır.
Dini Sonuçlar
Talas Savaşı Türk-İslam tarihi açısından bir dönüm noktası niteliğindedir. Çünkü bu savaştan sonra Türkler kitleler halinde Müslüman olmaya başlamıştır. Abbasilerden önce İslam dünyasının liderliğini/halifeliği elinde bulunduran Emeviler, mevali politikası çerçevesinde Müslümanları “Arap olan” ve “Arap olmayan” şeklinde ikiye ayırmış ve Arap olan Müslümanların üstünlüğünü savunmuştur. Bu da Türklerin İslamiyete bakış açısını olumsuz etkilemiştir. Ancak emevilerden sonra İslam dünyasının liderliğini ve halifeliği ele geçiren Abbasiler bu politikayı terk ederek ümmetçilik politikası izlemiş ve tüm Müslümanları eşit görmüştür. Bu da Türklerin İslamiyete kitleler halinde girmeye başlamasını sağlamıştır. Talas Savaşı da bunun ilk adımı kabul edilir. Başka bir deyişle Talas Savaşı, Türk-İslam tarihinin başlangıcıdır.
Siyasi ve Askeri Sonuçlar
Türk-Arap mücadeleleri son bulmuş ve Türk-Arap ilişkileri düzelmiştir.
Türkler, Abbasi Devleti’nde özellikle askeri alanda görev almaya başlamıştır.
Karluklar bağımsız bir devlet olmuştur.
Çinlilerin Orta Asya’da ilerleyişi durdu ve dolayısıyla Orta Asya Çinlileşmemiş oldu.
Kültürel Sonuçlar
Çinliler kağıt, barut, pusula ve matbaa gibi önemli buluşların öncüsüdür. Ancak kağıdın nasıl yapıldığını milli bir sır olarak saklamışlar, kağıt üretimini ve ticaretini tekellerinde bulundurmuşlardır. Buna karşılık Müslüman Araplar kağıda şiddetle ihtiyaç duyuyorlardı. Bunun en önemli sebeplerinden biri dini sebeplerdi. Araplar, Talas Savaşı’nda esir düşen Çinlilerden kağıt yapımını öğrendiler ve böylece kağıdın nasıl yapıldığı bir sır olmaktan çıktı ve zaman içinde tüm dünyaya yayıldı. Aynı şekilde Çinlilerin diğer buluşları da dünyaya yayılmaya başlamıştı. Bu nedenle Talas Savaşı sadece Türk-İslam tarihi açısından değil Avrupa tarihi açısından da önemlidir. Zira Avrupalılar da kağıt, barut, pusula ve matbaa gibi buluşları Haçlı Seferleri sırasında Müslümanlardan öğrenme fırsatı elde etmiştir.