Besin Zinciri Nedir? Besin Zinciri Hakkında Bilgi
Besin zinciri ve besin döngüsü nedir? Basitçe canlıları beslenme alışkanlıkları olarak özetleyebileceğimiz besin zinciri hakkında tüm detaylara bu içeriğimizde ulaşabilirsiniz.
Besin Zinciri Nedir?
Bitki ve hayvanlar arasında besin geçişini ifade eden besin zinciri sırasıyla bir bitki-bir otçul hayvan-bir etçil hayvan arasında gerçekleşir. Zincirdeki her öğe bir halkayı temsil eder. Bitkilerle beslenen otçul hayvanlar birincil tüketici; otçul hayvanları yiyerek beslenen otçul hayvanlar ve hepçiller ise ikincil tüketici sınıfında yer alır.
Ekosistemde her canlı, yaşamını devam ettirebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Gerekli enerjiyi sağlayabilmek için bitkilerin toprağa, suya ve güneşe ihtiyacı vardır. Hayvanların da yiyeceklere ihtiyacı vardır. Genel anlamda her canlı, hayatını devam ettirebilmek için aslında birbirine ihtiyaç duyar. İşte bu durum bilim insanları tarafından besin zinciri olarak tanımlanmıştır.
Besin zinciri bir bitkiyle başlayan ve bir hayvanla biten farklı organizmaların birbirini yemesidir. Örneğin; ot-zebra-aslan
Yani zebra otu yer, aslan ise zebrayı yer. Bu bir aslanın besin zinciridir.
Bir kartalın besin zinciri ise şöyledir;
Ot-çekirge-kurbağa-yılan-kartal
Yani çekirge otu, kurbağa çekirgeyi, yılan kurbağayı, kartal da yılanı yer.
Besin zinciri grupları şöyledir;
Üreticiler: Bitkiler üreticidir. Üretici gruptan olan bitkiler ekosistem için enerji üretirler. Bunun için güneş ışığından, topraktan ve sudan faydalanırlar.
Tüketiciler: Hayvanlar tüketicidir çünkü enerji üretmez, sadece tüketirler. Bitkileri yiyen hayvanlara (otçullar) birincil tüketici; diğer hayvanları yiyerek beslenen hayvanlara ikincil tüketici denir.
Eğer bir etobur hayvan başka bir etobur hayvanı yerse bunlara da üçüncül tüketici denir.
Ayrıştıcılar: Bazı canlılar da ayrıştırıcı grubundandır. Ayrıştırıcılar ölü bitki ve hayvan gibi çürüyen maddeleri tüketir ve böylece bitkilerin yemesi için gereken besin maddelerinin toprağa geri dönmesini sağlarlar. Solucanlar, bakteri ve mantarlar, ayrıştırıcı türlere örnek olarak verilebilir.
Besin zincirinin en üstündeki hayvanlara tepe yırtıcılar denir. Bu hayvanları başka bir canlı yemez.
Besin zincirinde üretilen enerjinin tamamı üretici gruptan yani bitkilerden gelir. Bitkiler bunu fotosentez ile yapar.
Besin zincirinde her canlı birbirine bağlıdır ve doğanın dengesi için son derece önemlidir. Örneğin aslanlar ot yemez ancak hiç ot olmasaydı hayatta kalamazlardı. Çünkü zebraların hayatta kalması buna bağlıdır ve aslanların hayatta kalması zebraların hayatta kalmasına bağlıdır.