Antik Yunan Tanrı ve Tanrıçaları; Yunan Mitolojisinde Tanrılar
Antik Yunan’da diğer ilkçağ medeniyetlerinin pek çoğu gibi çoktanrılı bir inanç sistemini benimsemişler, bu inanç sisteminde birbirlerinden ve doğudan etkilenmişlerdi. Antik Yunan tanrı ve tanrıçaları isimleri ve özelliklerine bir bakalım;
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Antik Yunan Tanrı ve Tanrıçaları
Antik Yunan’daki “panteon” yani tanrılar dünyasında insan biçiminde tanrılar ve bu tanrıların içinde yer aldığı efsaneler, mitolojik hikayeler ve bu insan görünümlü tanrıların temel konu olduğu bir sanat anlayışı oluşmuştu.
Antik Yunan mitolojisinde tanrılar farklı doğaüstü yeteneklere sahiptir. Ölümsüzdürler ve yaşlanmazlar.
Antik Yunan’da Oniki Tanrı
Antik Yunan’da inanışa göre tanrıların tanrısı kabul edilen Zeus, Titan denilen dev yaratıklarla savaştıktan sonra 12 tanrısıyla Olympos Dağı’na çıkar.
Zeus
Yunan mitolojisinin en büyük tanrısı Zeus “Tanrıların Babası”dır. Roma mitolojisindeki karşılığı “Jüpiter”dir. Gök, gök gürültüsü ve şimşek tanrısıdır.
Titan Kronos ve eşi Rhea’nın oğludur. Zeus’un simgesi şimşektir ancak boğa, kartal ve meşe ağacı da Zeus’un simgelerindendir. Her şekle ve surete bürünme gibi bir özelliği vardır.
Hera
Zeus’un eşi olmasının yanı sıra aynı zamanda ablasıdır. Roma mitolojisindeki karşılığı Juno’dur. Evlilik, bereket ve aile tanrıçasıdır. Yunan mitolojisinde en güçlü ve en cesur tanrıçadır. Tanrıça Aphrodite’den sonraki en güzel tanrıçadır.
Hera’nın simgeleri tavus kuşu başta olmak üzere aslan, akrep, inek, zambak ve nardır.
Artemis
Okçuluk, bekaret, ay ve avcılık tanrıçasıdır. Roma mitolojisindeki karşılığı “Diana”dır. Apollon’un ikiz kız kardeşi olan Artemis en büyük Yunan tanrıçalarındandır.
Artemis’in bekaret tanrıçası olmasının hikayesi şöyledir; ikiz kardeşi Apollon’dan bir gün önce doğmuş ve Apollon’un doğumu sırasında annesine yardım etmiştir. Doğum esnasında annesinin çektiği acıları gören Artemis evlenmemeye yemin etmiştir.
Apollon
İkiz kız kardeşi Artemis “ay”ı temsil ederken Apollon ise güneşi temsil eder. Kehanet, sanat ve dürüstlük tanrısıdır. Aynı zamanda ateş ve şiirin tanrısıdır. Roma mitolojisindeki karşılığı Apollo’dur. Kutsal ağacı defne, kutsal hayvanları ise kuğu, karga ve yunustur.
Yunan mitolojisinde en önemli tanrıların başında gelen Apollon; altın liriyle Olimposluları eğlendiren bir tanrıdır. Aynı zamanda hastaları iyileştirme özelliği vardır. Ancak Apollon’un okları hastaları iyileştirmesinin yanı sıra aynı zamanda hasta edici bir özelliğe de sahiptir.
Afrodit
Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in Roma mitolojisindeki karşılığı “Venüs”tür. Eros’un annesi olduğu söylenir.
Tanrı Hephaistos ile istemediği bir evlilik yapmıştır. Evliliği süresince kocası Hephaistos’u tanrı Ares ile aldatmıştır. Afrodit ayrıca ölümlü ve tanrı bir çok erkekle beraber olmuştur.
Athena
Bilgelik, savaş ve barış tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde karşılığı “Minerva”dır. Athena’nın simgeleri mızrak (savaş), zeytin dalı (barış) ve baykuştur (bilgelik). Zeus ve Zeus’un ilk karısı bilgelik tanrıçası Metis’in kızıdır. Atina kentinin baş tanrıçası Athena Troya Savaşında tahta atın yapılmasında Akhalara yardım etmiştir.
Athena’nın “aegis” denilen kalkanı vardır. Zeus’un en sevdiği kızıdır ve bir savaş tanrıçası olarak babasının yıldırımlarını bir tek o kullanabilir.
Demeter
Tarım ve bereket tanrısıdır. Aynı zamanda anne sevgisi ve mevsimler tanrıçasıdır. Homeros destanlarında Demeter’den “güzel saçlı” diye bahsedilir. Simgesi buğdaydır. Roma mitolojisindeki karşılığı “Ceres”tir.
Hephaistos
Demircilik ve ateş tanrısıdır. Zeus ve Hera’nın oğlu, Afrodit’in eşidir. İki ayağı topal olan Hephaistos tanrıların en çirkini olarak bilinir. Bu nedenle de annesi Hera, onu hiçbir zaman sevmemiştir. Ancak insanlar tarafından en sevilen tanrıdır. Görkemli saraylar, güzel silahlar, Eros’un ok ve yaylarını, Afrodit’in kemerini Hephaistos yapmıştır. Hatta insanları cezalandırmak için Zeus tarafından gönderilen Pandora da Hephaistos’un eseridir.
Poseidon
Deniz, okyanus ve deprem tanrısıdır. Roma mitolojisindeki karşılığı “Neptün”dür. Zeus’un kardeşi olan Poseidon “Kara Saçlı Tanrı” olarak da adlandırılır. Trident adı verilen üç dişli yabasıyla özdeşleşmiştir. Bu yabayı yere vurduğunda depremler olur. Hırs ve gücün tanrısıdır. Hatta Atlantis’in yok olma sebebi Poseidon’un hırsıdır.
Ares
Savaş ve yıkım tanrısıdır. Zeus ve Hera’nın oğlu Ares’in Roma mitolojisindeki karşılığı “Mars”tır. En çok Athena ile yaptığı mücadeleleri ile bilinir. Afrodit’in yasak aşkıdır. Bu nedenle kimse tarafından sevilmez.
Hermes
Hırsızlık, yolculuk ve haber tanrısıdır. Kavalı, notaları, liri, astronomiyi ve sporu icat eden tanrı olarak bilinir.
Hestia
Zeus’un en büyük ablası olan Hestia aile tanrıçasıdır ve Olimpos tanrılarının en kibarıdır. Hestia, Olimpos’taki yerini tanrı Dionysos’a bırakarak Olimpos’u terk etmiş ve insanların arasında yaşamaya başlamıştır. Bu nedenle mitolojik hikayelerde adına pek rastlanmaz ve Hestia adına tapınak da yapılmamıştır.
Hesita’nın Roma mitolojisindeki karşılığı “Vesta’dır.
Diğer Yunan Tanrıları
12 Olimpos tanrısı dışında Antik Yunan mitolojisinde pek çok tanrı ve tanrıça vardır.
- Achelous: Nehir tanrısı
- Aiolos: Rüzgar tanrısı
- Eros: Aşk tanrısı
- Geras: İhtiyarlık tanrısı
- Hades: Ölülere hükmeden yer altı tanrısı. Roma mitolojisinde “Plüton” olarak geçer. Zeus ve Poseidon’un kardeşidir.
- Herakles: Roma mitolojisinde “Herkül” olarak bilinen Heraklse fizik ve moral gücünün simgesidir.
- Helios: Güneş tanrısı
- Ploutos: Bolluk ve zenginlik tanrısı
- Priapos: Bahçeler ve bağlar tanrısı
Diğer Yunan Tanrıçaları
- Aceso: İyileştirme tanrıçası
- Apate: Hile tanrıçası
- Ate: Hata ve günah tanrıçası
- Elais: Yağ tanrıçası
- Elpis: Umut tanrıçası
- Eos: Şafak tanrıçası
- Eunomia: Hukuk ve bahar tanrıçası
- Euribia: Deniz tanrıçası
- Hemera: Gün tanrıçası
- Hygieia: Sağlık ve temizlik tanrıçası
- İlithiya: Doğum tanrıçası
- Nike: Zafer tanrıçası
- Niks: Gece Tanrıçası
- Oizys: Keder ve depresyon tanrıçası
- Panacea: Şifa tanrıçası
- Selene: Ay tanrıçası
- Themis: Adalet ve düzen tanrıçası
- Tike: Şans tanrıçası
- Veritas: Hakikat ve doğruluk tanrıçası