Dugong Nedir? Dugong (Deniz İneği) Nasıl Bir Hayvandır?
Dugong nedir? Gerek ismi gerekse görünümü itibarıyla en ilginç deniz canlılarından biri olan dugong nasıl bir hayvandır ve özellikleri nelerdir? Bu içeriğimizde dugong nedir başlığı altında bu ilginç deniz canlısının ilginç özelliklerine değiniyoruz.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Dugong Nedir?
Dugong, deniz ineği olarak da bilinen memeli bir deniz canlısıdır. Yaklaşık 3 metrelik boyu, ortalama 300 kg. ağırlığıyla adeta bir okyanus devidir. Kocaman cüssesine karşı küçücük gözleri vardır. Her zaman gülümsüyormuş gibi görünen ağız kısmı ve yavaş ama zarif hareketleriyle bilinirler. Ağır cüsselerine karşı çok hızlı yüzebilirler.
Dugong Ne Yer?
Dugonglara deniz ineği denilmesinin nedeni onların otçul olmasıdır. Hatta gezegenimizde tamamen otçul olan tek deniz memelisidir. Metabolizmaları çok yavaştır ve deniz otu bulamazlarsa algleri de yerler. Okyanus çayırlarında gece gündüz sürekli otlanarak yaşarlar. Yetişkin bir dugong günde 30 kg deniz otu yer.
Doğada en büyük düşmanları insanlardır. Yani insanlar dışında doğada onlar için tehlikeli canlı yoktur. Ancak dugong yavruları katil balina ve kıyı köpekbalıkları tarafından avlanabilir.
Dugong Nerede Yaşar?
Doğu Afrika, Kızıldeniz, Güneydoğu Asya, Hint Okyanusu, Hindistan’ın batı sahilleri, dugongların yaşadıkları bölgelerdir. Ancak en büyük dugong popülasyonu Avusturalya sularıdır. Koylar, resifler ve kıyıya yakın ada suları yaşam alanlarıdır.
Yaşam alanları Doğu Afrika’dan Pasifik’e kadar 40’tan fazla ülkeye yayılır.
Sadece tuzlu sularda yaşayabilirler. Aynı zamanda genellikle deniz yosunu yedikleri için yaşayabilecekleri yerler kısıtlıdır ve korunaklı kıyı bölgelerde yaşamayı tercih ederler.
Dugongun Özellikleri Nelerdir?
Her ne kadar onlara deniz ineği denilse de aslında dugongların, fillerin yakın akrabaları olduğu biliniyor. Denizlerdeki yakın akrabaları ise deniz ayılarıdır.
Küçücük gözleri iyi göremez ancak buna karşılık dokunma ve işitme duyuları oldukça gelişmiştir.
En ilginç özelliklerinden biri dişleridir. Zira bir dugongun dişlerine bakarak kaç yaşında olduğu tahmin edilebilir. Erkek ve bazı yaşlı dişi dugonglarda iki uzun ön diş vardır. Akrabaları olan filler gibi dişleri büyüyebilir ve tıpkı bir ağaç gibi dugongun dişlerinde halkalar vardır ve bu halkalar onların yaşıyla ilgili bilgi verir.
Her ne kadar okyanusta yaşasalar da onlar birer memelidir ve nefes almak için arada bir yüzeye çıkmaya ihtiyaç duyarlar. Genellikle sığ sularda yaşarlar ancak 30 metre derinliklere kadar dalabilirler. Nefeslerini 10 dk tutabilirler. Nefes almak için suyun yüzeyine çıktıklarında kuyruklarının yardımıyla su üzerinde dimdik durabilirler.
Denizkızı efsanesinin çıkış noktasının dugonglar olduğu tahmin ediliyor. Başlarını okyanus sularında kaldırma şekli denizkızı efsanesinin ortaya çıkışına sebep olmuştur. Pasifik ülkesi Palau’da dugonglara dönüşen genç kadınları anlatan efsaneler vardır. Nitekim “dugong” kelimesi Malay dilinden gelir ve anlamı “deniz kadını”dır.
Sosyal hayvanlardır ve gruplar halinde bulunurlar. Yarı göçebedirler. Yani bazıları uzun mesafelere göç ederken bazıları ömürleri boyunca aynı bölgede yaşayabilir. Bu tamamen yiyecek durumuna bağlıdır.
Yunuslar gibi sesler çıkararak birbirleriyle iletişim kurarlar.
Dugongun beyni vücuduna oranla çok küçüktür.
Dugonglar ve Üreme
Yılın her dönemi çiftleşebilirler. Dişi dugong 6 yaşından sonra üremeye başlayabilir. Ancak 3-7 yılda sadece bir yavru dünyaya getirir. Gebelik süresi yaklaşık 14 aydır. Anne dugong, yavrusunu yaklaşık 1,5 yıl boyunca emzirir. Anne ve yavrusu arasında güçlü bir bağ kurulur. Bu bağ fiziksel temas yoluyla kurulur ve mümkün olduğunca fiziksel temas halindedirler. Yavru dugong annesine dokunarak huzur bulur.
Dugongların ömrü oldukça uzundur. Ortalama ömürler 60-70 yıldır. En uzun süre yaşayan dugongun 73 yaşında olduğu biliniyor.
Dugong Nesli Tükeniyor mu?
Yüzyıllar boyunca dugonglar eti, derisi, dişi ve yağı için insanlar tarafından avlanmıştır. Günümüzde avlanmaları yasak olmasına rağmen Aborjinler tarafından hala avlanmaktadırlar. Günümüzde Avusturalya kıyılarında 11 bin olmak üzere tüm dünyada dugong sayısının 20 binden az olduğu bilinmektedir.
İnsanlar tarafından kaçak olarak avlanmalarının yanısıra tekne çarpmaları ve kirlilik gibi sebepler de onların neslini tehdit ediyor.