Göktaşı ve Meteor Arasındaki Fark Nedir? Göktaşı ve Meteor Nedir?

Göktaşı ve meteor arasındaki fark nedir? İkisi aynı şey midir? Uzay boşluğunda milyarlarca cisim vardır. Bu cisimlerin şekli, boyutu ve birçok özelliği de farklılık gösterir. Örneğin asteroitler… Güneş Sistemi etrafında dönmekte olan, küçük gezegenler de denilen asteroitler farklı boyut ve formlardaki küçük kayalık ya da metalik cisimlerdir. Asteroitler hakkında detaylı bilgi için Asteroit Nedir? başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz. Bu içeriğimizde ise göktaşı, meteor ve meteorit konusuna değiniyoruz.

Göktaşı ve Meteor Arasındaki Fark Nedir?

Göktaşı ve meteor ile birlikte meteorit kavramına da değinmekte fayda var. Çünkü göktaşı, meteor ve meteorit temelde aynı şey olmakla birlikte “bulunduğu yere göre” farklı şekilde adlandırılmaktadır.

Göktaşı ve Meteor Nedir?

Peki “bulunduğu yer” derken neyi kastediyoruz? Şöyle ki;

Göktaşı: Boyutları küçük toz tanelerinden büyük kayalara kadar değişen uzay nesneleridir. Uzay kayaları olarak da tanımlayabiliriz. İki asteroitin çarpışmasıyla meydana gelen kırılmalardan kopan parçalardır.

Meteor: Bir göktaşı Dünya atmosferine girdiğinde ona meteor denir. Küçük bir asteroit ya da kuyruklu yıldız parçasının Dünya atmosferine girip yanmasıyla meteor meydana gelir. Asteroitler meteorlardan büyüktür.

Meteorit: Göktaşının ya da meteoritin yeryüzüne kadar ulaşıp yere düşenleri meteorit olarak adlandırılır.

Yani bir göktaşı atmosfere girdiğinde meteor olarak nitelendirilirken atmosferi geçip yeryüzüne kadar ulaşarak Dünya yüzeyine inerse bu durumda artık meteorit olarak nitelendirilir.

Asteroit ve meteor arasındaki fark ise Dünya yüzeyine olan uzaklıklarıdır. Gerçekte her ikisi de kaya ya da metal parçalarıdır. Yani tıpkı asteroitler gibi meteorların da bazıları kayalık, bazıları ise metaliktir. Bir kısmı ise hem kaya hem metalden meydana gelir.

Meteor Yağmuru Nedir?

Meteor yağmurları “kayan yıldızlar” olarak adlandırılır. Dünya’ya her gün tonlarca meteoritik malzeme düşmektedir. Ancak bu malzemenin tamamına yakını Dünya atmosferinde buharlaştığı için parlak bir “kayan yıldız” gibi görünürler. Yani bir yıldız kaydığını gördüğümüzde aslında o kayan bir yıldız değil meteordur. Bu uzay kayaları Dünya’ya doğru düşüşleri sırasında kayanın üzerindeki hava direnci nedeniyle aşırı ısı oluşur. Böylece parlak sıcak bir hava görürüz. Bu meteorların sayısının artmasıyla “meteor yağmuru” denilen olay gerçekleşir. Meteor yağmurları düzenli aralıklarla gerçekleşir.

Dünya’ya Meteor Düşmesi ya da Çarpması

Dünya yüzeyine düşen bir meteoriti, Dünya’da bulunan herhangi bir kaya parçasından ayırt etmek pek kolay olmayabilir. Ancak çöllerde ya da kutuplarda ayırt etmek daha kolaydır. Uçsuz bucaksız bir çölde ya da buzullarda koyu bir meteorit kolaylıkla göze çarpacaktır. Dünya’ya düşen meteoritlerin pek çoğu asteroitlerden gelmektedir. Bazıları ise Mars ya da Ay’dan gelir.

Bugüne kadar Dünya’da bulunan meteoritlerin sayısı 50 bin kadardır ve bunların tamamına yakını asteroitlerden gelmiştir. Meteor çarpması sonucu Dünya yüzeyinde oluşan büyük kraterlerin sayısı ise yaklaşık 200 kadardır. Hatta 65 milyon yıl öncesine gidersek; büyük bir meteor çarpmasının etkisiyle dinozorlar da dahil olmak üzere bir çok hayvan neslinin (%75) tükendiği düşünülüyor. Bu meteor düşmesi Yucatan Yarımadası’nda 300 km genişliğinde Chicxulub adı verilen krateri ortaya çıkarmıştır.

Yakın zamanda gerçekleşen büyük bir meteor düşmesi 2013 yılına ait. 2013 yılında Rusya’ya bir meteor düştü. Bu meteorun sebep olduğu patlamanın 440 bin TNT’ye eşdeğer olduğu tespit edildi. Nitekim meteorun sebep olduğu patlama 500 km²’lik bir alan üzerinde etkili oldu ve bu alan içindeki binalara zarar verdi. 1600’den fazla insan da yaralandı.

Tarihte Türkiye’ye düşen bazı meteorlar şöyledir;

1981  Ağrı 50 kg.

1989 Yozgat 40 kg.

2008 Muğla 6 kg.

2015 Bingöl 15 kg.

2018 Çorum 68 kg.

2018 Antalya 1 kg.