Kene Nedir? Kene Nasıl Bir Hayvandır? Keneler Hakkında Bilgi
Kene Nedir? Kene nasıl bir hayvandır? Kenenin özellikleri nelerdir? Kene ısırırsa ne yapmalıyız ve kene nasıl çıkarılır? Bu içeriğimizde bu ve bunun gibi sorulara cevaplar veriyoruz.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Kene Nasıl Bir Hayvandır?
Öncelikle kenenin fiziksel özelliklerine bir bakalım. Kene bilindiği üzere kan emici hayvanlardır ve “ektoparazitler” sınıfına dahildirler. Memeliler, kuşlar, sürüngen ve amfibilerin kanlarıyla beslenirler. Bacaklarının uçları çengel gibidir ve vantuzludur. Bu özellikleri onların cilde kuvvetlice yapışıp kan emmelerini sağlar. Kan emdikten sonra da şişerler.
Keneler dünyanın bütün bölgelerinde kendilerine yaşam alanı bulabilirler. Kendi vücut ağırlıklarının otuz katına kadar kan emme potansiyelleri vardır. Yavru keneler yani larvalar daha çok iç kulak derisine yapışarak kan emerler. Çünkü bu bölge ince derilidir.
Yaz ve kış kenelerinin kan emme süresi de farklıdır. Örneğin yaz keneleri yapıştığı tek yerde bazen bir kaç hafta kalıp kan emmeye devam eder. Kış keneleri ise çok daha kısa sürede kan emme sürecini tamamlayıp bulunduğu yeri terk eder. Larvalarda ise bu süre ortalama dört gündür.
Keneler Nasıl Ürer?
Eşeyli üreyen kenelerin çiftleşmesi kan emme esnasında deri üzerinde gerçekleşir. Çiftleştikten sonra ise erkek kene bulunduğu yeri terk eder ve hemen ardından da ölür. Dişi kene ise yeterince kan emdikten sonra bulunduğu yeri terk edip taş, toprak ya da yeşillik bir alanda yumurtlar. Yumurtladıktan sonra eğer yaz kenelerinden ise ölür, kış kenesi ise ölmez.
Kenelerin yumurtlama süresi ya da kaç tane yumurtlayacakları dış etkenlere göre farklılık gösterir. Bu etkenler dişi kenenin emdiği kan miktarı, ısı ve ışık durumudur. Bu faktörlere göre değişen yumurta sayısı da 200 ile 15 bin arasında olabilir.
Günümüzde kenelerin yaklaşık 900 türü vardır. Bazı türleri hariç keneler kör canlılardır.
Kene Nasıl Çıkarılır?
Vücudumuza bir kene yapıştığında ne yapmamız gerektiğini bilmek ve soğukkanlı olmak hayati önem taşımaktadır. Keneyi vücudumuzda görür görmez bilinçsizce söküp atmaya çalışmak istenmeyen sonuçlara neden olabilir. Örneğin biz keneyi bilinçsiz bir şekilde çıkarmaya çalışırken, kene bir çeşit savunma mekanizması olarak midesinde mikrop ve bakteriler barındıran kanı dışarı atabilir.
Bu tür istenmeyen durumlarla karşılaşmamak için kene fark edildiği anda hiçbir müdahalede bulunmadan en yakın sağlık kuruluşuna gidilmeli ve kene bir sağlık personeli tarafından çıkarılmalıdır. Diyelim ki keneyi fark ettiniz ve bir kaç saat içinde ulaşabileceğiniz bir sağlık kuruluşu yok. Böyle bir durumda Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen yöntemlerle keneyi kendiniz çıkarabilirsiniz. Ancak unutmayın! Öncelik her zaman keneye dokunmadan bir sağlık kuruluşuna başvurmaktır. Kene çıkarıldıktan sonra kenenin ısırdığı yeri sabun ve suyla iyice temizleyin.
Keneyi çıkarmak için üzerine hiçbir şekilde kimyasal bir sıvı dökmeyin. Asla vücut kısmına dokunmamaya çalışın. Çünkü bu durumda kene midesindeki mikrop ve bakteriyle dolu kanı geri boşaltır ve bu da bulaşıcı hastalık riski anlamına gelir.
Kene Isırığı Hangi Hastalıklara Neden Olur?
İnsan ya da hayvan ayırt etmeksizin deriye yapışıp kan emen kenelerin tükürük salgısındaki enzimler bir çok hastalığa sebep olur. Bu hastalıklar bakteri, virüs, mantar kökenlidir. Bunun dışında alerjik reaksiyona ya da daha da kötüsü felç riskine sebep olur.
Kene ısırığının insanlarda sebep olduğu hastalıklar arasında tifüs, lyme, Q ateşi, Kırım-Kongo kanamalı ateşi, tularemi sayılabilir. Ancak bu hastalıkların bulaşması genellikle hemen gerçekleşmez. Başka bir deyişle keneler 36 saat içinde çıkarılırsa herhangi bir enfeksiyona sebep olması beklenmez. Ayrıca her kene hastalık bulaştırmaz çünkü bir kenenin kişiyi enfekte edebilmesi için kendisinin de enfekte olması gerekir.