Orhan Bey Dönemi Özellikleri Nelerdir? Orhan Bey Dönemi Gelişmeleri
Orhan Bey dönemi özellikleri nelerdir? Orhan Gazi döneminde hangi önemli gelişmeler yaşanmıştır? Bu soruların cevabına geçmeden önce Orhan Bey’i kısaca tanıyalım;
Osman Bey’in Malhun Hatun’dan olan oğlu Orhan Bey, Osmanlı Devleti’nin ikinci padişahıdır. 1281 yılında Söğüt’te dünyaya gelmiş ve 1362 yılında 81 yaşındayken ölmüştür. Bu bakımdan Osmanlı hanedanının en uzun ömürlüsü Orhan Bey’dir.
Osmanlı Devleti aslında onun döneminde gerçek bir devlet olmuştur. Çünkü Orhan bey, devlet içinde temel kurumları oluşturarak teşkilatlanmayı tamamlamıştır. Bu nedenle de devletin asıl kurucusu olarak da kabul edilir. Ayrıca “Sultan” unvanını kullanan ilk Osmanlı hükümdarı Orhan Bey’dir.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Orhan Bey Dönemi Özellikleri ve Önemli Gelişmeler
Orhan Bey döneminde dışarıda savaşlar devam ederken içeride de devletin kurumsallaşması için gerekli adımlar atılmaktaydı.
Bursa’nın Fethi (1326)
Osman Bey, Bizans’a karşı gerçekleştirdiği mücadelelerde emin adımlarla ilerlemiş ancak Bursa kuşatmasını sağlık sorunları nedeniyle yarım bırakmak zorunda kalmıştır. Osman Bey’in yarım kalan icraatını oğlu Orhan Bey tamamlamıştır.
Orhan Bey Bursa kuşatmasını tamamlamak için önce Mudanya Limanı ile Orhaneli’ni fethetti. Böylece Bizans’ın Bursa ile bağlantısını kesmiş oldu. Toplamda 10 yıl süren kuşatma sonucunda 1326 yılında Bursa tekfuru, şehri Orhan Gazi’ye teslim etti.
Bursa’nın fethedilmesinden sonra Osmanlı Devleti’nin merkezi Bilecik’ten Bursa’ya taşındı.
Bursa’nın Fethinin Önemi Nedir?
Bursa’nın fethedilmesi sadece siyasi bir başarı ve güç değil aynı zamanda ekonomi ve ticaret açısından da son derece önemlidir. Çünkü Bursa ipek üretiminin ve ticaretinin merkeziydi. Bu nedenle Bursa’nın fethedilmesi ile Osmanlı Devleti ekonomik açıdan da gücüne güç katmıştır.
Palekanon (Maltepe) Savaşı (1329)
1329 yılında Bizans ile Osmanlı Devleti arasında yapılan Palekanon Savaşı Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı. Bu zafer, Bizans İmparatorluğu’nun karşısındaki düşmanını hafife almaması gerektiğini göstermişti. Diğer Anadolu Beylikleri de Osmanlıların art arda elde ettiği zaferleri daha yakından takip etmeye başlamışlardı.
İznik (1331) ve İzmit’in (1337) Fethi
Palekanon Zaferi İznik ve İzmit’in fethedilmesini kolaylaştırmıştı. Nitekim İznik ve İzmit fethedilmiş; böylece Kocaeli yarımadası kontrol altına alınmıştır. Kocaeli Yarımadası’nın egemenlik altına alınması Bizans’ın Anadolu’daki varlığının büyük oranda son bulduğu anlamına gelmektedir.
İznik, Bizans’a karşı yapılacak olan seferler için askeri üs yapıldı. Ayrıca burada ilk Osmanlı medresesi açıldı.
Karesioğulları Beyliği’nin Egemenlik Altına Alınması
Osman Gazi, kendi döneminde Bizans ile mücadele etmiş; diğer Anadolu Beylikleri ile herhangi bir mücadele içine girmemişti. Oğlu Orhan Gazi ise Karesioğulları’nın iç çekişmelerinden faydalanarak 1345 yılında bu beyliği topraklarına kattı. Böylece Osmanlı topraklarına katılan ilk Anadolu Türk Beyliği Karesioğulları Beyliği olmuş ve Anadolu Türk siyasi birliğinin sağlanması konusunda ilk adım atılmıştır. Ayrıca Karesioğulları Beyliği’nin donanması da Osmanlı egemenliğine girdiği için Osmanlılar ilk kez donanma sahibi olmuş; bu da Rumeli’ye geçişi kolaylaştırmıştır.
Rumeli’ye İlk Geçiş; Çimpe Kalesi’nin Alınması (1353)
Dönemin Bizans İmparatoru III. Andronikos’un ölümü üzerine Andronikos’un oğlu Yuannis ile saray bakanı Kantakuzen arasında başlayan taht kavgalarında, Kantakuzen Orhan Bey’den yardım istemiştir. Orhan Bey, bu yardım isteğini Rumeli’ye geçiş konusunda lehine kullanmak amacıyla kabul etmiştir. Orhan Gazi, oğlu Süleyman Paşa’yı görevlendirmiş; bu yardım sayesinde Kantakuzen Bizans’ın yeni imparatoru olmuştur. Karşılığında ise Osmanlı Devleti’ne Gelibolu’daki Çimpe Kalesi’ni vermiştir. Yani Çimpe Kalesi, savaş yapılmadan alınmıştır.
Çimpe Kalesi Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki ilk toprağıdır. Balkan topraklarında yapılacak olan fetihlerde Çimpe Kalesi üs olarak kullanılmıştır.
Çimpe Kalesi’nin alınmasından sonra ise Süleyman Paşa Tekirdağ, Malkara, Keşan, Çorlu, Bolayır ve Lüleburgaz’ı fethetmiş; böylece Bizans’ın Batı ile bağlantısını da kesmiştir.
Devlet İçindeki Faaliyetler
Fetihlerle devletin sınırları genişletilirken içeride teşkilatlanma çalışmaları da ihmal edilmemiştir. Orhan Bey döneminde;
- Divan Örgütü kuruldu
- İlk düzenli ordu kuruldu (Yaya ve Müsellemler)
- Adalet örgütü kuruldu
- İlk vezirlik makamı oluşturuldu
- İlk Osmanlı akçesi yani gümüş para basıldı.
Tüm bu icraatlar nedeniyle Orhan Bey döneminde Osmanlılar beylikten devlete geçmiştirve Orhan Bey dönemi özellikleri arasında en önemlilerinden biridir.
Maddeler Halinde Orhan Bey Dönemi Özellikleri
- Orhan Bey, Osmanlı devletinin ikinci padişahıdır.
- Sultan unvanını kullanan ilk Osmanlı padişahıdır.
- Devletin asıl kurucusu olarak kabul edilir.
Ayrıca bu dönemde;
- Bursa fethedilerek başkent yapıldı.
- İznik ve İzmit fethedildi.
- İznik’te ilk Osmanlı medresesi açıldı.
- Karesioğulları Beyliği Osmanlı topraklarına katıldı.
- Çimpe kalesi alınarak ilk kez Rumeli’ye geçildi.
- Tekirdağ, Malkara, Keşan, Lüleburgaz, Bolayır ve Çorlu alınarak Gelibolu’nun fethi tamamlandı