Yavuz Sultan Selim Dönemi (1512-1520) Hakkında Bilgi

Dulkadiroğullarından Şahsuvar Bey’in kızı Gülbahar Sultan ile II. Bayezid’in oğlu olan Yavuz Sultan Selim, Osmanlı Devleti’nin 9.  padişahıdır. Yükselme dönemi padişahlarından Yavuz Sultan Selim dönemi nasıl bir dönemdi ve bu dönemde neler yapıldı?

Yavuz Sultan Selim Dönemi (1512-1520)

Yavuz Sultan Selim, Osmanlı Devleti’nin tahtında yalnızca 8 yıl kalabilmiş olmasına rağmen bu 8 yıla 80 yıllık icraat sığdıran padişahtır. Tahta çıktığında Osmanlı topraklarının alanı 2 milyon 375 bin km²’ydi. Sadece 8 yıl içinde bu sınırları 2,5 kat kadar büyütmüştür. Yani Yavuz Sultan Selim öldüğünde üç kıtaya yayılmış olan Osmanlı topraklarının büyüklüğü 6,5 milyon km²’ydi.

Osmanlı Devleti’nde halife unvanını taşıyan ilk padişahtır. Başka bir deyişle ilk Türk-İslam halifesidir.

Şehzadeliği döneminde 13 yaşındayken Trabzon Sancakbeyi olarak tayin edilen Yavuz Sultan Selim 29 yıl bu görevde kalmış; babasını tahttan indirerek 42 yaşında Osmanlı tahtına çıkmıştır.

Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren yüzünü hep batıya dönmüştü ancak Yavuz Sultan Selim döneminde doğuya yönelik büyük ve önemli seferler yapıldı.

Çaldıran Savaşı (1514)

Bu savaş Osmanlı Devleti’nin İran ile yaptığı ilk savaştır. İran’daki Safevi Devleti’nin Osmanlı toprakları üzerinde gerçekleştirdiği Şiilik politikası ve ayrıca İpek yoluna hakim olma mücadelesi iki devleti karşı karşıya getirmişti. Safevi Devleti’nin lideri Şah İsmail’di. İki devlet Van’ın Çaldıran Ovası’nda karşı karşıya geldi. Osmanlı Devleti’nin zaferiyle sonuçlanan bu savaş ile Doğu Anadolu, Mardin ve Diyarbakır bölgelerinde Osmanlı Devleti’nin etkinliği arttı.

Turnadağ Savaşı (1515)

Çaldıran seferi dönüşünde Yavuz Sultan Selim Maraş’taki Dulkadiroğulları’nın üzerine yürüdü ve Turnadağ Savaşı ile bu beyliğe son vererek Maraş ve Elbistan’ı Osmanlı topraklarına kattı.

Dulkadiroğulları Beyliği Osmanlı topraklarına katılan son beyliktir. Bu nedenle Anadolu’daki siyasi birlik tam olarak sağlanmıştır. Dolayısıyla Anadolu Türk siyasi birliğini kesin olarak sağlayan Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim olmuştur.

Mısır Seferi

Mısır’daki Memluk Devleti ile Osmanlı Devleti arasındaki ilişkiler ilk kez Yıldırım Bayezid döneminde bozulmuş, Fatih Sultan Mehmet döneminde ise ilişkiler daha da gerilmiş, II. Bayezid döneminde ise savaşa dönüşmüştü.

Yavuz Sultan Selim, İslam dünyasının liderliğini, Baharat yolunun denetimini ele geçirmek gibi amaçlarla Mısır seferine çıktı.

Mercidabık Savaşı ile Suriye, Şam ve Halep Osmanlı topraklarına katıldı. Ardından Mısır üzerine gidilerek Ridaniye Savaşı yapıldı ve böylece Mısır fethedilerek Memluk Devleti’ne son verilmiş oldu.

Mısır Seferinin Sonuçları

•  Suriye, Kudüs, Ürdün, Mısır ile Mekke ve Medine Osmanlı Devleti’nin eline geçti.
• Memluk Devleti yıkıldı.
• Halifelik Osmanlılara geçti. Halifeliğin Osmanlılara geçmesi devlete teokratik bir özellik de kazandırmış oluyordu. Ayrıca İslam dünyasının liderliği artık Osmanlı Devleti’ne geçmiş oldu.
• Baharat yolunun denetimi Osmanlı Devleti’ne geçti.
• Kuzey Afrika’da artık Osmanlı egemenliği başlamış oldu.

Yavuz Sultan Selim’in Ölümü

Yavuz Sultan Selim’in amacı Mısır seferinden sonra Batı seferine çıkmaktı. Edirne’ye doğru yola çıktıktan sonra sırtında “şirpençe” ya da “aslan pençesi” olarak adlandırılan bir çıban çıkmış ve bu çıban yüzünden henüz 50 yaşında ölmüştür.

Yavuz Sultan Selim öldükten sonra yerine oğlu Kanuni Sultan Süleyman geçmiştir. Kanuni dönemi, Osmanlı Devleti’nin en parlak ve güçlü dönemi olarak kabul edilir. Ancak bunun olması için gerekli zemini hazırlayan kişi Yavuz Sultan Selim’in ta kendisi olmuştur. Çünkü Yavuz Sultan Selim öldüğünde Osmanlı Devleti siyasi, askeri, sosyal ve ekonomik açıdan kusursuz bir devlet durumundaydı. Yavuz Sultan Selim’den sonraki hiçbir padişah Osmanlı devlet hazinesini öyle dolduramamıştı.