Cacabey Medresesinin önemi ve özellikleri nelerdir? Cacabey Medresesi Türk bilim, kültür ve mimari tarihinin en önemli yapılarından biridir.
Cacabey Medresesi Kırşehir ilimizde yer alır. Türkiye (Anadolu) Selçuklu Devleti sultanı III. Gıyaseddin Keyhüsrev hükümdarlığında; dönemin Kırşehir emiri (valisi) olan Cacaoğlu Nureddin Cebrail tarafından 1272 yılında yaptırılan bir medresedir.
Cacabey Medresesi Önemi ve Özellikleri
Yapının minaresinde yer alan mavi çiniler nedeniyle yöre halkı tarafından “cıncıklı cami” olarak anılmaktadır.
Bir rasathane yani gözlemevi olarak yaptırılan medresede matematik, fen ve astronomi gibi pozitif bilimler üzerine eğitim verilmiş ve burada birçok bilim insanı yetişmiştir. Aşıkpaşa bu medresede eğitim almış alimlerden sadece bir tanesidir.
Dönemin yükseköğretim kurumu olan Cacabey Medresesi’nde matematik, fen ve astronomi dışında Türk dili, Türk Kültürü, İslam Hukuku, İslami İlimler gibi dersler de okutulurdu.
Sonradan camiye çevrilen ve bugün de cami olarak kullanılan Cacabey Medresesi günümüze gelene kadar pek çok kez restore edilmiştir.
Yapının solunda Cacabey Türbesi yer alır.
2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine dahil edilmiş olan Türkiye Selçuklu medreselerinden biridir.
Cacabey Medresesinin Mimari Özellikleri
Yapımında kesme taş kullanılmış ve kare planlı inşa edilmiştir.
Ana eyvanda, karşılıklı duran iki sütun küre ve koni biçimleri üst üste bindirilerek oluşturulmuştur ki bu sütun düzenlemesi Anadolu Türk Sanatında benzersizdir. Minaresinde üç farklı tuğla örgü sistemi açısından da Anadolu’da türünün tek örneğidir.
Kapalı avluludur.
Cacabey Medresesi’nin alışılmışın dışındaki sütunları Güneş Sistemindeki gezegenleri temsil etmektedir.
Roket şeklinde üç adet sütunu vardır.
21 metre yüksekliğinde bir gözlem kulesi vardır. Avlunun ortasında yer alan gözlem kuyusu ise astronomik çalışmaların yapıldığı yerdir. Buradaki çalışmaların daha rahat yapılabilmesi adına gözlem kuyusunun hemen üzerinde bir fener yer almaktadır.
Cacabey Medresesi, inşa edildiği dönemde tek ve bağımsız bir yapı olmaktan ziyade bir külliye niteliği taşımaktaydı. Medresenin etrafında sosyal ihtiyaçlara cevap veren cami, aşevi, hamam gibi diğer yapıların tamamı ne yazık ki günümüze kadar ulaşamamıştır.
Gözlem yapmak için kullanılan rasat kulesi, yapının camiye çevrilmesinden sonra minare olarak kullanılmaya başlanmıştır.