Destek ve Hareket Sistemi Nedir ve Görevleri Nelerdir?
Destek ve hareket sistemi nedir ve görevleri, işlevleri nelerdir? Adeta kusursuz bir makine gibi işleyen insan vücudunda destek ve hareket sistemi son derece önemlidir.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Destek ve Hareket Sistemi Nedir?
Destek ve hareket sistemi iskelet ve kaslardan meydana gelir. Kemik, eklem ve kaslar bir bütün olarak iskelet sistemini meydana getirir. Destek ve hareket sisteminde iki ana faktör iskelet ve kaslardır.
İskelet Sistemi ve Görevleri
İskelet sisteminin en temel görevi destektir. Omurga, vücudun üst kısmını destekler ve dik pozisyonda durmamızı, yürümemizi sağlar.
İkinci önemli görevi korumadır. İskeletin sert yapısı organlarımızı korur. Omurga ve kaburgaların oluşturduğu göğüs kafesi kalbimizi, akciğerlerimizi ve vücudumuzun üst kısmındaki diğer organlarımızı korur. Bunun dışında beyin ve omurilikten oluşan merkezi sinir sistemini de korur. Kafatasımız beynimizi korur.
Üçüncüsü harekettir. İskelet, vücudumuzun hareket etmesini sağlamak için kaslarla birlikte çalışır. Birçok kas, iskelette en az iki kemiğe bağlıdır.
Kemikler
Bir bebek, vücudunda 300 kemikle dünyaya gelir. Büyüyüp geliştikçe bu kemiklerden bazıları birleşir ve bu sayı 206’ya düşer. İnsan vücudundaki kemikler; baş, gövde ve üyeler olmak üzere üç grupta incelenmektedir.
Baş iskeleti
Baş iskeletinde 8’i kafatası, 21’i yüzde olmak üzere toplamda 29 kemik bulunmaktadır.
Gövde iskeleti
Omurga, göğüs kafesi, omuz kemeri, kalça kemeri ve göğüs kemerinden oluşur. Gövde iskeletinde toplamda 57 kemik vardır ve bunların çoğunluğu omurga ve göğüs kafesindedir.
Üyeler iskeleti
Kollar ve bacaklardan oluşur ve toplamda 120 kemik vardır. Bu kemiklerin 60 tanesi kollarda, 60 tanesi ise bacaklardadır.
Kemik Türleri
Vücudumuzdaki kemikler de kendi içlerinde 3 gruba ayrılır
Uzun Kemikler: Kol, bacak ve parmak kemikleri
Kısa Kemikler: Omur, el-ayak bileği kemikleri
Yassı Kemikler: Kafatası, kaburga, kürek, leğen ve göğüs kemiği
Vücudumuzdaki en uzun ve en güçlü kemik uyluk kemiğidir. En küçük kemik ise kulağımızdaki üzengi kemiğidir.
Kıkırdak
Kemiklerin birleştiği noktalarda kıkırdak denilen koruyucu örtü vardır. Kıkırdaklar kemiklerin birbirine sürtünüp aşınmasını ve zarar görmesini engeller. Kıkırdaklar hem kemikleri koruyacak kadar sert, hem de esnektir. Birçok kemiğin ucunda , diz ve kalça gibi eklemlerde kıkırdak vardır.
Kemiklerimizin uzamasını sağlar.
Uzun kemiklerin, kaburgaların uç kısımlarında
Burun ucunda
Kulak kepçesinde
Omurların arasında yer alır.
Eklem
İki kemiğin birbirine bağlandığı nokta eklemlerimizdir ve hareket yeteneklerine göre gruplandırılırlar. Buna göre eklemler;
Oynar, Yarı oynar ve oynamaz eklemler olmak üzere 3 gruba ayrılır.
Oynar eklemler
Kol, bacak, el, ayak, uyluk ve kalça kemiği arasındaki eklemler oynar eklemlerdir.
Yarı oynar eklem
Omurlar arasındaki eklemlerdir ve hareket yeteneği kısıtlıdır.
Oynamaz eklem
Kafatası ve yüz eklemleridir. Hareket yeteneği yoktur.
Kaslar ve Görevleri
Kaslarımız, kemik ve eklemlerle birlikte iskelet sisteminin hareket etmesini sağlar. Yapı ve çalışma prensibine göre kaslar kendi içinde 3 gruba ayrılır.
Çizgili Kaslar (İskelet Kasları)
İstemli çalışan ve iskeletin her hareketini sağlayan çizgili kaslar hızlı kasılır ve çabuk yorulur. Kol ve bacak kasları çizgili kaslardandır.
Düz Kaslar (Beyaz Kaslar)
İç organların (kalp hariç) yapısında bulunan istemsiz kaslar yavaş kasılır ve yorulmaz. Mide ve ince bağırsak kasları düz kaslardandır.
Kalp Kası
Yapısı çizgili kasa, çalışma şekli düz kasa benzeyen kalp kası sadece kalpte bulunur. Hızlı çalışır ve yorulmaz.
Vücudumuzdaki;
en küçük kas kulağımızda
en büyük kas kalçamızda
en güçlü kas çenemizdedir.
Ayrıca bknz; Sindirim Sistemi Organları