Martı Türleri ve Özellikleri Nelerdir? Türkiye’deki Martı Türleri
Martı türleri ve özellikleri nelerdir? Türkiye’deki martı türleri hangileridir? Bir deniz kuşu olan martı gri-beyaz renkli, büyükçe bir kuştur. Martıların boyutları 30-75 cm. arasında değişir. Kendilerine has ağlama sesine benzer çığlıkları, iyi yüzmelerini sağlayan perdeli ayakları, kalın ve uzun gagası olan, bir çok türü olan etobur bir kuştur.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Martıların Özellikleri Nelerdir?
Kartalın özellikleri kadar ihtişamlı olmasa da martı oldukça sosyal bir kuş olarak tanımlanabilir. Martıları çoğu zaman koloni halinde görmek mümkündür. Beceriklilik, zeka ve merak da martıların özellikleri arasındadır. Martılar birlik olup kendilerini rahatsız eden diğer hayvanlara karşı saldırgan tavırlar sergileyip onları yıldırmaya çalışır, yani bir tür “mobbing” uygularlar. Başka bir örnek ise bazı martı türlerinin, ekmek parçalarını balıkları yakalamak için yem olarak kullanmalarıdır. Martılar kaç yıl yaşar sorusunun cevabı ise; bir kuşa göre uzun ömürlü sayılırlar. Bu süre bazı martılarda 50 yıla kadar çıkabilir.
Martılar Nerede Yaşar?
Martıların belli bir yaşam alanı yoktur. Daha doğrusu dünyanın her kıtasında yaşayabilirler ancak tropik adalarda pek yaygın değildirler. Çoğu martı türü göçmendir ve kış aylarında daha sıcak bölgelere göç ederler. Göç ettikleri mesafe yine türlere göre değişir. Bazıları uzun mesafe göç ederken bazılarında bu mesafe oldukça kısa olabilir.
Martılar Ne Yer?
En çeşitli beslenen kuşlardan olmaları da martıların özellikleri arasındadır. Zira ne bulurlarsa yerler desek yeridir. Balık başta olmak üzere deniz ve tatlı su omurgasızları, böcek, solucan, kemirgen, yumurta, sürüngen, leş, tohum, meyve ve hatta diğer kuşlar, martıların besin kaynağı olabilir. Tabiri caizse çöpçü kuşlardır. Denizde, limanda, plajlarda ne bulurlarsa yerler. Yemek artıkları, ekmek, hatta kızarmış patates bile yerler. Yani martılar yemek konusunda hiç de seçici değillerdir ve sürekli bir şeyler yemekle meşguldürler. Aslında buna mecburdurlar da. Çünkü hayatlarına devam etmek için sürekli yemeleri gerekir. Hatta deniz kenarında buldukları atıkları ve plastik parçalarını yedikleri için bir çok martı ölmüştür. Çünkü plastiği midelerinde sindiremedikleri için bu onlara sürekli bir tokluk hissi verir ve bu yüzden yeterince beslenmeyerek açlıktan ölürler.
Havada, karada, suda avlanabilmek martıların özellikleri arasındadır. Martıların tercih edeceği yiyecek türü koşullara bağlıdır. Örneğin tohum, meyve, solucan gibi karadan elde ettikleri yiyecekleri üreme mevsiminde daha çok tüketmeyi tercih ederken, üreme mevsiminde denizden avlanmayı tercih ederler.
Martılar iri kuşlardır. Bu iri gövdelerine rağmen aralıksız kilometrelerce uçabilirler. İşte bu yüzden fazla enerji harcadıkları için çok sık acıkırlar. Bu saatlerce uçuşları sırasında gözleri her zaman aşağıyı kollar. Herhangi yiyecek bir şey bulduğunda inip yer.
Martı Nasıl Ürer?
Genellikle tek eşlidirler. Yılda bir kez ürerler. Kuluçka süresi 22-26 gündür. Bazı türler 3, bazı türler 2 yumurta bırakırken bazı türler ise 1 yumurta bırakır. Yumurtaları açık kahverengi ve beneklidir. Kuluçka görevini erkek ve dişi martı paylaşır. Yavrularını besleme görevini de paylaşırlar. Yavru martılar 6 haftalık olunca uçmaya başlarlar.
Martıların bir koloni kültürü vardır. Bir kaç çiftten oluşan martı kolonileri olduğu gibi on binlerce sayıdan oluşan martı kolonileri de vardır. Bir martı, eşine olduğu gibi kolonisine de oldukça sadıktır.
Yuvalarını deniz yosunları ya da bitkileri, küçük dalları kullanarak ağaçlara, çatılara vb. yerlere yaparlar.
Türkiye’deki Martı Türleri Nelerdir?
Martıların hemen hemen dünyanın her yerinde yaşadıklarını söylemiştik. Bununla birlikte bir çok da türü vardır ve her türün birbirlerinden ayırt edilmelerini sağlayan karakteristik görüntüleri vardır. Bu içeriğimizde tüm martı türlerinden ziyade özellikle Türkiye’deki martı türleri ve özellikleri hakkında bilgi vereceğiz;
Kara Başlı Martı
Türkiye’de yaşayan türlerden biri olan kara başlı martı ortalama 40 cm. boyundadır. Başları uzaktan bakıldığında siyah görünür ancak aslında kahverengidir. Diğer türlerde olduğu gibi yiyecek konusunda oldukça fırsatçı bir tutum sergiler. Böcek, solucan, balık, tohum, artıklar ne bulursa yer.
Akdeniz Martısı
Türkiye’de üreyen diğer bir tür olan Akdeniz martısı, kara başlı martıdan daha büyüktür ve daha hantaldır. Bataklık alanlarda ve adalarda koloniler halinde ürerler. Ayırt edici özelliği tüylerinin desenidir. Başının arka tarafında kapüşon benzeri bir siyahlık vardır.
Sarı Bacaklı Martı
Büyük türlerdendir. Ortalama büyüklükleri 60 cm olmakla birlikte kanat açıklıkları 120-150 cm arasındadır. Bu martıların özellikleri fiziksel olarak; bacakları sarı, sırtları gridir. Gözlerinin çevresinde kırmızı bir halka vardır. Gagaları koyu renklidir.
Ermeni Martısı
Sarı bacaklı martılara benzerler ancak daha küçüktürler ve sırtları daha koyu gridir. Yuvalarını genellikle bir ada ya da göl kıyısına yapmaları bu martıların özellikleri arasındadır. Nisan ayının sonlarında genellikle üç yumurta bırakırlar.
Bir deniz kuşu olan martılar dışında yırtıcı kuşlar kerkenez ve kartal ile ilgili içeriğimize de bakabilirsiniz.
Çok ilginç bir hayvan. Feribot gezilerinin yol arkadaşları