Doğal Afetler Nelerdir? Doğal Afetler Hakkında Bilgi
Doğal afetler nelerdir ve özellikleri nelerdir? Dünyanın her yerinde doğal afetler meydana gelebiliyor. Ancak her ne kadar “doğal afet” tabiri kullanılsa da afetin kendisi bu doğal olaylar değildir aslında. Afet, bu doğal olaylar sonucunda ortaya çıkan durumları ifade ediyor. Doğal olaylar şiddetine paralel olarak can ve mal kayıpları ile sonuçlanabiliyor. Nitekim doğal olayların etkilerini engellemek ya da en aza indirmek için gerekli yöntemler insanlar tarafından alındığı takdirde yıkıcı sonuçlar ile daha az karşılaşabiliriz.
Peki bu doğal afetler nelerdir ve hangi doğal afet nerelerde görülür?
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Doğal Afetler Nelerdir?
Can ve mal kaybına sebep olan doğa olaylarına doğal afet denir. Doğal afetler; deprem, sel, heyelan, çığ, erozyon, hortum, yangın vb.dir.
Deprem
Yer kabuğundaki ani kırılmalar sonucunda yeryüzünde meydana gelen sarsıntılara deprem denir. Bunun sebebi yerkabuğunda biriken enerjinin açığa çıkmasıdır. Türkiye topraklarının %96’sı deprem kuşağındadır. Türkiye deprem kuşağında yer alan bir ülke olduğu için, şiddetli ve yıkıcı depremler sıkça görülebiliyor.
Depremlerin oluşumunda her ne kadar insanların etkisi olmasa da binaların sağlam yapılması gibi önceden alınabilecek önlemler ile can ve mal kayıpları önlenebilir ya da en aza indirilebilir.
Hortum
Hortum, kasırga gibi doğa olayları ani hava değişimleri sonucunda meydana gelen çok şiddetli rüzgarlardır. Çoğunlukla karada meydana gelen hortum bir anda ortaya çıkarak yıkıcı etkilere sebebiyet verebilir.
Türkiye şiddetli hortum olaylarının sık görüldüğü bir ülke değildir.
Yangın
Sıcak ve kuru hava nedeniyle ya da yıldırım düşmesi gibi sebeplerle çıkan yangınlarda ormanlar yok olup gidebilmektedir. Ancak yangınlar bazen de insan eliyle ortaya çıkan doğal afetlerdir. Ormanlık alanlarda bırakılan cam kırıkları, söndürülmeden atılan sigara izmaritleri, piknik yapılırken yakılan mangal ateşi orman yangınlarına sebep olur.
Türkiye’de her yıl çıkan orman yangınları sonucu 10 bin hektarlık alan yok olmakta; ormanların yok olması küresel ısınmayı hızlandırmaktadır.
Türkiye’de orman yangınlarının en fazla görüldüğü yerler Akdeniz ve Ege Denizi kıyılarıdır.
Çığ
Dik dağların eğimli yamaçlarından büyük kar yığınlarının kaymasına çığ denir. Havanın ısınmasına bağlı olarak dağların yamacındaki kar yığınlarının erimeye başlaması çığın başlıca sebeplerindendir. Bölgedeki yüksek ses de çığa sebep olabilir.
Türkiye’de Doğu Anadolu Bölgesi çığ olayının en çok görüldüğü yerdir. Çünkü burada kar yağışı ve eğim fazladır.
Heyelan
Kayaların üst kısımlarındaki toprak tabakasının aşağıya doğru kaymasına ise heyelan denir. Heyelan yağışın yoğun olduğu bölgelerdeki eğimli yamaçlarda meydana gelir. Heyelanı önlemenin en iyi yolu eğimli yamaçları ağaçlandırmak böylece toprağın kaymasını engellemektir.
Türkiye’de heyelanın en fazla gerçekleştiği yer, yağışın bol, toprağın killi ve eğimin fazla olduğu Karadeniz kıyılarıdır.
Erozyon
Rüzgar ve akarsu yardımıyla toprağın verimli olan üst kısmının taşınmasına erozyon denir. Zayıf bitki örtüsü, aşırı otlatma, toprakların eğim yönünde sürülmesi gibi nedenlerle erozyon oluşur.
Türkiye’de erozyonun en fazla görüldüğü yerler karasal iklimin hakim olduğu bölgelerdir.
Sel
Aşırı yağışlar sonucu oluşan sel de bir çok can ve mal kaybına sebep olabilir. Türkiye’nin her yerinde görülebilen sel felaketleri en çok bol yağış alan Karadeniz Bölgesi ile şehirleşmenin fazla olduğu Marmara Bölgesinde karşımıza çıkar.