Türkiye’nin İklimini Etkileyen Etmenler Nelerdir?

Türkiye’nin iklimini etkileyen etmenler nelerdir? Ülkemizde etkili olan iklim tipleri, bölgeler arasında farklılık gösteren sıcaklıklar ve hava olayları bir çok faktörün etkisine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu içeriğimizde iklim üzerinde etkili olan faktörleri inceliyoruz.

Türkiye’nin İklimini Etkileyen Etmenler

Ülkemiz iklimi üzerinde etkili olan faktörlerin başlıcaları; mutlak konum, yükselti, yer şekilleri, denizler, hava kütleleridir.

Mutlak Konum

Türkiye’nin mutlak konumu ılıman kuşaktır. Bu nedenle dört mevsim de etkili olur. Bu durum aynı zamanda yıllık sıcaklık farklarının fazla olmasına sebep olur. Türkiye’nin mutlak konumu nedeniyle güneyden kuzeye doğru gidildikçe sıcaklık ortalamaları azalır ve güney tarafında esen rüzgarlar sıcaklıkları arttırır.

Yükselti

Türkiye’nin ortalama yükseltisi fazladır. Yükseklik değerinin fazla olması ortalama sıcaklık değerinin düşük olmasına sebep olur. Yükselti, doğuya gidildikçe  arttığı için bu yönde sıcaklıklar da gittikçe azalır.

Yer Şekilleri

Akdeniz ve Karadeniz’de dağlar kıyıya paralel uzanır. Bu durum, kıyı ile iç kesimler arasında önemli sıcaklık farklılıklarını açığa çıkarır ve iç kesimlerde yağış ve sıcaklık daha az olur.

Ege’de ise dağların kıyıya dik uzanması, deniz etkisinin iç kesimlere kadar uzanmasını sağlar ve bu da kıyı ile iç kesimler arasındaki sıcaklık farklarının az olmasına sebep olur.

Denizler

Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili bir ülkedir. Bu durum, kıyıların daha fazla yağış almasına ve kışların kıyılarda ılık geçmesine sebep olur. İç kesimlerde ise yazlar daha sıcak, kışlar daha soğuktur. Aynı zamanda hem yıllık hem günlük sıcaklık farkları fazladır.

Hava Kütleleri

Ülke sınırları dışından gelen hava kütleleri, Türkiye’nin iklimini etkileyen başlıca etmenlerden bir diğeridir. Buna göre;

Sibirya’dan gelen hava kütleleri kış aylarında soğuk ve kuru bir havaya sebep olur.

Atlas Okyanusu üzerinden gelen hava kütleleri Türkiye’ye yağış getirir.

Güney tarafındaki Arabistan, Kuzey Afrika ve Suriye’den gelen hava kütleleri çöl karakterli olduğu için özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sıcaklıkları yükseltici bir etkiye sahiptir.

Sonuç olarak; Türkiye’nin bulunduğu coğrafi konum, yer şekilleri ve yükselti gibi faktörler ülkemizdeki mevsim ve sıcaklık değerleri üzerinde önemli etkiye sahiptir. Bu da dört mevsimin belirgin olarak yaşanmasına ve bölgeler arası sıcaklık farklarına sebep olur.