Fil Nasıl Bir Hayvandır? Filler Hakkında İlginç Bilgiler
Fil nasıl bir hayvandır? Mamutlar ve mastodonlar gibi soyu tükenmiş hortumgiller grubundan olan filler, günümüzde soyu devam eden tek türdür. Bu içeriğimizde bu devasa ama bir o kadar da sevimli hayvanlar hakkında ilginç ve bilinmeyen özelliklere değiniyoruz.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Fil Nasıl Bir Hayvandır?
Fillerin; Asya fili ve Afrika fili olmak üzere iki türü vardır. Ancak Afrika fillerinden Afrika savan fili ve Afrika orman fili iki ayrı tür olarak tanımlandığından temelde üç fil türü bulunmaktadır.
Afrika fili en büyük kara hayvanıdır. Afrika fillerinin boyu 4 metre, ağırlıkları ise 7 tondur.
Filin Özellikleri Nelerdir?
Fillerin en karakteristik fiziksel özellikleri elbette hortumları, kulakları ve dişleridir. Asya fili ile Afrika filini birbirinden ayırt etmenin en kolay yolu kulaklarıdır. Afrika filleri daha büyük kulaklıdır. Fillerin kulakları ile ilgili diğer ilginç bir detay şekilleridir. Çünkü Afrika fillerinin kulaklarının şekli Afrika kıtasına benzer. Asya fillerinin kulakları ise Hindistan haritasına benzer.
Fil, dünyada zıplayamayan tek memeli hayvandır.
Gebelik süreleri 22 aydır. Yavru fil doğduğunda yaklaşık 130 kg. ağırlığındadır ve doğduktan sadece 1 saat sonra yürümeye başlayabilirler.
Dişlerinin büyümesi hiç durmaz. Dolayısıyla bir filin dişi ne kadar büyükse o kadar yaşlı demektir. Ancak Asya fillerinin sadece erkek bireylerinde diş olur. Yani dişi Asya fillerinde diş yoktur.
İşitme duyuları çok gelişmiştir. Çıkardıkları çeşitli sesleri uzak mesafelere göndererek birbirleriyle iletişim kurabilirler. Daha da ilginç olan ise sismik titreşimleri tespit edebilme yetenekleridir. Geniş kulak kemikleri ve hassas sinir uçları sayesinde yüzeydeki ses titreşimlerini algılayabilir, herhangi bir tehlike durumunda ayaklarını yere vurarak kilometrelerce uzaktaki aile üyelerine bile uyarı gönderebilirler.
Suda oynamaktan çok keyif alırlar ve devasa cüsselerine rağmen çok iyi yüzebilirler. Derin sularda hortumlarını bir şnorkel gibi kullanırlar. Derileri sert gibi görünür ama aslında çok hassastır. Bu yüzden üzerlerine kum atarak ya da çamura bulayarak kendilerini güneşten korurlar. Yani toprağı ve çamuru bir nevi güneş kremi gibi kullanırlar.
Sosyal, zeki, şefkatli ve fedakardırlar. Örneğin bir fil üzgün olabilir ve bu durumda diğer filler çağrı ve dokunuşlarla arkadaşlarını teselli etmek için uğraşır. (Bu davranış insanlar dışında köpekler, maymunlar ve kargalarda da görülür.) Bir arkadaşları hasta olursa ya da yaralanırsa, birlik olup ona yardım etmek için ellerinden geleni yaparlar.
Güçlü aile bağları vardır ve oldukça hassastırlar. Örneğin bir aileden biri öldüğünde çok olumsuz etkilenirler ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) yaşarlar. Bu etki aradan yıllar geçse bile devam edebilir. Özellikle annesini kaybeden fil yavrularında TSSB onlarca yıl devam eder.
Kaybettikleri yakınlarını aradan yıllar geçtikten sonra bile unutmazlar ve kemiklerini ziyaret ederek vefa gösterirler.
Filler, hayatta kalabilmek için gerekli olan tüm bilgileri büyüklerinden öğrenir. Filler dünyasında (özellikle Afrika fillerinde) anaerkil bir toplum yapısı vardır ve sürünün lideri en büyük dişi fildir. Dişi reis, tehlikelerden nasıl korunulacağı, nasıl yiyecek ve su bulunacağı gibi tüm hayati bilgileri küçüklere öğretir.
Dugong ve manati, fillerin yakın akrabalarıdırlar.
Fil Ne Yer?
Filler otçul hayvanlardır. Ot, yaprak, meyve ve kökler onların besin kaynaklarıdır. Ayrıca ağaç ve çalıların ince dallarını ve kabuklarını da yiyebilirler. Günde 150 kg.a kadar yiyecek tüketebilirler. Bu da günlerinin ortalama 15 saatini yemek yiyerek geçirdikleri anlamına gelir. Bu kadar çok yemeleri çok fazla kaka yaptıkları anlamına gelir. Bir fil haftada neredeyse 1 ton kaka yapar. Her 2-3 saatte bir gübre üretirler ve fil gübresi yüksek kaliteli kağıt yapımında kullanılır.
Günlük su tüketimleri ise 100-200 litre arasında değişir. Hortumlarıyla 2,5 galon su tutabilirler.
Afrika fillerinin ömrü yaklaşık 70 yıl, Asya fillerinin ömrü yaklaşık 50 yıldır.
Fil Nerede Yaşar?
Asya filleri Güneydoğu Asya’nın orman ve çayırlarında yaşar. Hindistan ve Sri Lanka, yaşadıkları ülkeler arasındadır.
Afrika filleri ise Sahra altı Afrika’da 30’dan fazla ülkede yaşarlar.
Fil Hafızası Çok Güçlüdür
Hafızası çok kuvvetli olan insanlar için “fil hafızasına sahip” tabiri kullanılır. Fillerin hafızası çok güçlüdür çünkü dünyadaki tüm memeli kara hayvanları arasında en büyük beyne sahiptirler ve beyinlerinin ağırlığı yaklaşık 5 kg.dır. Örneğin karşılaştıkları herhangi bir insanı, aradan yıllar geçmesine rağmen unutmazlar.
60’tan fazla komut öğrenebilirler.
Davranışları iç güdüsel olmaktan ziyade öğrenilmiştir. Bir fil, aynaya baktığında kendini tanıyabilir. Bu özellik insanlar dışında maymunlar ve yunuslarda görülür.
Filler ve Hortumları
Filler, hortumları olmadan yaşayamazlar. Bir fil hortumunda 40 binden fazla kas vardır ve çok hassastır. Koku almak dışında yemek yemek, su altındayken nefes almak, sesler çıkarmak, temizlenmek, savunmak ve birbirlerini kucaklamak için hortumlarını kullanırlar.
Hortumlarının ucunda küçük parmakçıklar vardır. Afrika fillerinin hortumlarında iki, Asya fillerinin hortumlarında bir tanedir. Bebeklerin baş parmaklarını emdiği gibi bebek fillerin de hortumlarının ucunu emdiği bilinmektedir. Bunun sebebinin hortumlarını nasıl kontrol edeceklerini anlamak olduğu düşünülmektedir.
Fillerin Nesli Tükeniyor mu?
Hem Asya hem Afrika fillerinin nesli tehlike altındadır. Habitat kaybı ve özellikle dişleri için avlanmaları fillerin neslini tehlikeye atmıştır. Nitekim günümüzde fillerin sayısı 500 bini geçmemektedir. Bunun büyük çoğunluğu Afrika filidir. Asya fillerinin sayısı sadece 45 bin civarındadır.