Rönesans Nedir? Rönesans Nerede Başlamıştır?

15. yy.’da Avrupa’da ortaya çıkan bilim, teknoloji, sanat ve edebiyat alanındaki gelişmeleri içeren, “yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans nedir? Bu içeriğimizde Rönesans’ın sebep ve sonuçlarıyla birlikte ortaya çıktıktan sonra yayılışını kısaca ele alıyoruz.

Rönesans’ın Sebepleri Nelerdir?

Rönesans’ın ortaya çıkmasında ve gelişiminde en önemli etkenlerin başında hümanizm akımı gelir. Hümanizm insan ve doğa sevgisini temele alan ve Orta Çağ Avrupası’nın tüm baskıcı uygulamalarına karşı çıkan bir düşünce sistemidir. Antik Yunan ve Roma eserlerinin incelenmesiyle gelişen hümanizm kendini önce edebiyat alanında gösterse de güzel sanatlar ve mimaride de çok geçmeden etkili olmaya başladı.

Hümanizm dışında Rönesans’ın diğer nedenleri şöyledir;

• Matbaanın geliştirilmesi ve kağıdın ucuzlamasıyla birlikte yeni düşüncelerin daha hızlı bir şekilde yayılma imkanı bulması
• Antik Yunan ve Roma’ya ve İslam dünyasına ait eserlerin incelenmesiyle birlikte akılcı düşünce sisteminin gelişme göstermesi
• Coğrafi Keşifler sonucunda Avrupa’da ortaya çıkan Mesen sınıfının sanat ve edebiyata yönelmesi ve bu alanda sanatçıları koruyup desteklemesi
• Kiliseye duyulan güvenin azalmasıyla birlikte skolastik düşüncenin zayıflaması
• İstanbul’un fethedilmesiyle buradaki Rum bilginlerin İtalya’ya gitmesi
• Coğrafi keşifler ile dünyanın artık daha iyi tanınması
• Bir çok yetenekli bilim insanı ve sanatçının yetişmesi

Rönesans Nerede Ortaya Çıkmıştır?

Rönesans ilk olarak İtalya’da kendini göstermiştir. Peki Rönesans neden diğer Avrupa ülkelerinde değil de İtalya’da ortaya çıktı? Rönesans’ın İtalya’da ortaya çıkma sebepleri şöyledir;

Coğrafi neden: İtalya’nın coğrafi konumu. İtalya, Akdeniz’in tam ortasında yer aldığı için farklı kültürlerle daha çok etkileşim halindeydi. Bu etkileşim de kültürel anlamda İtalya’ya bir adım önde yapıyordu.

Ekonomik neden: Akdeniz’de olması ve bu sayede denizcilikle uğraşması İtalya’nın çok iyi bir ekonomiye sahip olmasını sağlamıştı.

Tarihi neden: Antik Yunan ve Roma uygarlıklarının izleri İtalya’da hala devam ediyordu.

Siyasi neden: İtalya o yüzyıllarda merkezi bir devlet değildi. Başka bir deyişle siyasi birlik yoktu. Buna bağlı olarak Aristokratik Cumhuriyetlerde halk diğer Avrupa ülkelerine göre nispeten daha özgür bir yaşam sürüyordu. Ayrıca İtalyan şehir devletleri arasında bilim ve sanat alanında bir rekabet söz konusuydu.

Dinsel neden: Roma, Katolik kilisesinin merkeziydi. Buraya papayı ziyaret için gelenlerin kiliseye yaptıkları bağışlar sanat ve mimariye aktarılıyordu.

İslam uygarlığının etkisi: Müslüman Arapların İspanya’da ve Sicilya’da açmış oldukları medreselerin etkileri.

Kültürel neden: Ekonomik rahatlık ve özgür düşünce ortamı İtalya’da kültürel etkinliklerin daha yaygın olarak yapılmasını sağlıyordu.

Rönesans Nasıl Yayıldı?

İslam bilginlerinin Antik Yunan ve Roma eserlerini tercüme etmeleri, İspanya’nın Müslümanlar tarafından fethinden sonra Avrupalılar’ın Arapçaya tercüme edilen bu eserlerle tanışmaları sonucu Avrupa’da pek çok Arapça eser Latinceye çevrilmeye başladı. Hatta İbn-i Sina’nın tıp; İbn-i Heysem’in fizik ve astronomi alanındaki eserleri Avrupadaki üniversitelerde ders kitabı olarak okutuldu. Ayrıca İtalyan tüccarlar Müslümanlardan kağıt yapımını öğrendiler. Dolayısıyla Rönesans’ın ortaya çıkmasında İslam uygarlığının çok önemli etkileri olmuştu.

Rönesans hareketleri en çok sanat alanında kendini gösterdi. Resimde, mimaride, güzel sanatlarda bir çok sanatçı yetişti ve eserler ortaya konuldu. Rönesans’ın sanatı ve sanatçıları hakkında daha detaylı bilgi için Rönesans Sanatı Nedir? ve  Rönesans Dönemi Sanatçıları ve Eserleri başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz.

Almanya’da Rönesans din alanında gelişti. Luther ve Erasmus gibi hümanistler dini metinleri incelediler. Bu çalışmalar ise Reform hareketlerine zemin hazırladı.

İngiltere’de Rönesans edebiyat alanında gelişme gösterdi. Shakespeare; Hamlet, Otello gibi tiyatro eserlerini Rönesans döneminde yazmıştır.

Fransa’da Rönesans kralların desteğini almıştır. Montaigne önemli edebi eserlerini bu dönemde yazmıştır.

Polonya’da Rönesans bilim alanında gelişme gösterdi. Kopernik, Dünya’nın yuvarlak olduğunu, Güneş’in Dünya’nın etrafında döndüğünü açıkladı.

Rönesansın Sonuçları Nelerdir?

• Avrupa ülkelerinde Aydınlanma felsefesi ortaya çıktı. Bilimde, edebiyatta, sanatta yeni bir dünya görüşü doğdu.
• Skolastik düşünce yerini özgür düşünceye bıraktı.
• Deney ve gözleme dayalı pozitif düşünceyle birlikte yeni buluşlar ortaya çıktı, bilim gelişti.
• İncil’in Avrupa dillerine çevrilmesi ile birlikte kilisenin otoritesi iyice sarsılmış; bu da Reform hareketlerine zemin hazırlamıştır.