Armadillo Nedir? Armadillo Nasıl Bir Hayvandır?
Armadillo nedir, nasıl bir hayvandır? Armadillolar nerede yaşar ve özellikleri nelerdir? Dış görünüşleri itibarıyla pek de alışkın olmadığımız bir hayvan olan armadilloların kendi içinde pek çok alt türü bulunmaktadır. Bu nedenle türlerine göre bir takım özellikleri farklılıklar gösterebilir.
Armadillo Nedir?
Bir “yeni dünya plasental memelileri” olan armadilloların en önemli özelliği zırh gibi bir kabuklarının olmasıdır. Ayrıca uzun ve keskin pençeleri, kısa bacakları vardır. Kısacık bacaklarına rağmen oldukça hızlı hareket edebilirler. Ortalama uzunlukları 70 cm.dir. Ancak en büyük armadillo türü dev armadillonun boyu 150 cm.e kadar çıkar. Buna karşılık en küçük armadillo türü olan pembe peri armadillonun boyu sadece 14 cm. kadardır.
Amerika’da yaşarlar. Bilhassa Paraguay’da 11 türü vardır. Armadilloların bir çok türü tehlike altındadır.
Genel olarak böcekler, kurtçuklar ve diğer omurgasızlarla beslenirler. Bazı armadillo türleri, tıpkı bir karıncayiyen gibi sadece karınca ve termitlerle beslenir.
Her biri birer kazıcı olan bu hayvanlar uzun ve keskin pençeleri ile toprağı kazarak kendilerine yiyecek ararlar. Pençelerini eyrıca kendilerine yuva yapmak için kullanırlar. Yuvaları, toprakta kazdıkları tek bir koridordan meydana gelir.
Görme yetileri çok zayıftır. Ancak koku alma yetileri çok gelişmiştir. Yiyeceklerini de çoğunlukla bu sayede bulurlar.
Herhangi bir saldırı karşısında bazı armadillo türleri top gibi olup kendini koruma altına alırken bazı türleri ise zırhları çok fazla plakadan oluştuğu için top haline gelemez. Kuzey Amerika’da yaşayan dokuz bantlı armadillo top haline gelmek yerine havaya zıplar.
Gebelik süreleri türlerine göre 2-4 ay arasında değişir. Yavrular ilk doğduğunda yumuşak bir ciltleri vardır ve birkaç hafta içinde sertleşir. Ortalama ömürler 14 yıldır.
Dokuz Bantlı Armadillo
Armadilloların en yaygın türüdür. Ortalama ağırlıkları 5 kg.dır. Uzunlukları kuyruklarıyla birlikte 100 cm.e kadar çıkabilir ve en büyük türlerden biridir.
Bağırsaklarını şişirerek nehirlerde yüzmesi en ilginç özelliklerinden biridir. Altı dakika boyunca nefeslerini tutabilirler ve böylece yiyecek aramak için burunları toprağın altında uzunca bir süre kalabilir.
Dokuz bantlı armadillo bir gece hayvanıdır. Göz kapakları, burun ve ayaklarında bulunan salgılarla kendi bölgelerini işaretlerler. Yiyecek aramadıkları zamanlarda yavaş ve temkinli hareket ederler. Arada bir havayı koklayarak tehlike olup olmadığını anlamaya çalışırlar. Tehlike anında son derece hızlı bir şekilde koşarak kaçabilirler. Puma, çakal, kurt, timsah gibi yırtıcıların hedefi olabilirler.
Üreme dönemi Kasım-Ocak ayları arasıdır. Dört aylık gebelik dönemi sonunda dördüzler dünyaya gelir. Üç ay anne sütüyle beslenirler. Dişi dokuz bantlı bir armadillo 14-15 yıllık kısa ömründe 50’den fazla yavru dünyaya getirebilir.
Pembe Peri Armadillo
En küçük armadillo türüdür. Orta Arjantin’e özgü bir türdür ve kumluk ve çalılık alanlarda yaşarlar. Gözleri küçüktür, ipeksi bir beyaz kürkü vardır ve sırtındaki kabuğu esnektir. Yalnız ve gececi bir hayvandır. Çoğunlukla böcek, karıca, solucan, salyangozla beslenir.
Pembe armadillolar için “kum yüzücüsü” tabiri kullanılır. Çünkü tıpkı bir balığın denizde yüzdüğü gibi zemini kazarak ilerleyebilir. Ancak bu durum onların boğulma tehlikesi ile karşı karşıya olduğu anlamına da gelir. Ayrıca pembe peri armadillonun kürkü ıslanmamalıdır. Çünkü eğer kürkü ıslanırsa bunu tolare edemeyebilir ve gece hava ısısı düştüğünde hipotermi yaşayabilir. Ilıman ve sıcak iklim şartlarına alışkın oldukları için metabolizma hızları düşüktür ve depolayabildiği yağ oranı düşüktür. Bu nedenle de soğuk havalar popülasyonlarını azaltabilir. Nesilleri tehlike altında olan bir türdür.
Bu iki tür dışında;
- Yedi bantlı armadillo
- Güney uzun burunlu armadillo
- Büyük uzun burunlu armadillo
- Tüylü uzun burunlu armadillo
- Büyük peri armadillo
- Çığlık atan kıllı armadillo
- Büyük kıllı armadillo
- Çıplak kuyruklu armadillo
- Üç bantlı armadillo
gibi bir çok türü vardır.