Çita Özellikleri Nelerdir? Çita Ne Kadar Hızlı Koşar?
Çita özellikleri nelerdir? Büyük kedilerden biri olan çita dünyanın en hızlı kara hayvanıdır. Peki çita ne kadar hızlı koşabilir, nerede yaşar ve nasıl bir hayvandır?
Çita Özellikleri Nelerdir?
Çita ismi “citraka” kelimesinden gelir. “Citraka”, Sanskritçe’de “benekli”, “alacalı” anlamına gelir. Tarihte insanlar tarafından evcilleştirilip av için kullanılırdı ve bu nedenle çitaya “av leoparı” denirdi. En yakın akrabaları puma ve jaguardır.
En büyük özelliği başta da söylediğimiz gibi dünyanın en hızlı koşan hayvanı olmasıdır. Hızı saatte yaklaşık 100 kilometredir. İnanılmaz değil mi?
Çite Nerede Yaşar?
En yoğun yaşadığı bölge Afrika kıtasıdır. Orta Afrika ile birlikte Güney ve Doğu Afrika, çitaların vahşi doğadaki yaşam alanlarıdır. Ayrıca az sayıda da olsa İran’ın Horasan şehrinde de çita yaşamaktadır. Türkiye’de ise 19. yüzyıla kadar çitaların yaşadığı bilinmektedir. Otlaklar, kuru ve açık alanlar doğal habitatlarıdır.
Çita Nasıl Bir Hayvandır?
Sarı kürkünde küçük siyah benekleri vardır. Göbek kısımları beyazdır. Kuyrukları ise siyah halkalarla bezelidir. Gözlerinin altından ağzına kadar inen siyah şeritleri vardır. Bu çizgiler çitaların günün en sıcak saatlerinde bile rahat bir görüş sağlar ve böylece daha kolay avlanabilirler.
Ortalama uzunlukları 2 metredir. Ağırlıkları 35-55 kg arasında değişir. Omuz yüksekliği ise 65-95 cm arasıdır. İnce bir vücut yapısı vardır. Uzun bacakları, uzun kuyruğu, ince ve hafif kemikleri ve zemini kavramasına yardımcı sert pençeleri, hızlı koşması için oldukça elverişlidir. Pençelerini geri çekemeyen tek kedi türü çitadır.
Ya yalnızdırlar ya da küçük gruplar halinde yaşarlar. Çita grupları; anneler ve yavruları, erkek grupları ve yalnız erkekler şeklindedir.
Dişi bir çita, 3 aylık gebelik sürecinin sonunda tek seferde 2-8 arası yavru dünyaya getirir. Genellikle 3-4 yavru dünyaya gelir. Yavrular ilk doğduklarında tüylüdür ve bir bal porsuğuna benzerler. Ancak ne yazık ki çita yavrularının vahşi doğadaki ölüm oranı %90’ları bulur. Çünkü aslan, kartal ve sırtlanlar tarafından avlanırlar. Anne çita, yavrularını 4 ay boyunca emzirir. Yavru çitalar 1-1,5 yaşlarına geldiklerinde annelerinden ayrılırlar.
Vahşi hayvanlara av olmadan büyümeyi başaran çitaların da ömrü pek uzun sayılmaz. Dişi çitalar 15 yıl, erkek çitalar 10 yıl kadar yaşar.
Çitalar, aslanlar gibi sürü halinde ya da saklanarak değil, hızının avantajını kullanarak avlanan bir hayvandır. Ancak yüksek hızda uzun süre koşması mümkün değildir. Çünkü bir dakikadan daha uzun süre yüksek hızda koştuğu takdirde vücut ısıları 45 dereceye kadar çıkar ve bu durum onların beynine hasar verir.
En çok avladıkları hayvanlar arasında en hızlı manevra yapma kabiliyetine sahip hayvanlar olan impala ve ceylanlar vardır. Bir çita günde 4 kg et yiyebilir.
Doğal yaşam alanlarının azalması, kaçak avlanma ve hastalıklara karşı hassasiyet gibi etkenler nedeniyle tehdit altında bir türdür.
Leopar ve aslanlar gibi gececil değildirler. Daha çok gündüzleri aktiftirler.
İnsanlara karşı çok saldırgan olmayan çitalar, tarihte insanlar tarafından yaygın şekilde evcilleştirilmiştir. Çitaların insanları öldürdüğüne dair herhangi bir kayıt bulunmamaktadır.