Dünya Kaç Yıllık Bir Gezegen? Dünya Kaçıncı Büyük Gezegendir?
Tüm canlıların yegâne evi, yaşamaya elverişli bilinen tek gezegen Dünya kaç yıllık bir gezegen? Dünya nasıl oluştu ve Güneş Sistemi içindeki yeri nedir?
Güneş Sistemindeki gezegenler içinde Antik Roma tanrı ya da tanrıça ismi taşımayan tek gezegendir. Dünya ismi köken olarak Almanca’dan gelir ve “toprak” anlamına gelir.
Güneş Sistemi’ndeki 8 gezegenden biri olan Dünya, ana gezegenimizdir. Güneş’e en yakın 3. Gezegendir; Merkür ve Venüs gezegenlerinden sonra gelir. Ve tabiî ki yaşama elverişli olan ve su barındırdığı bilinen tek gezegendir. En azından şimdilik!
Dünya’da 1 gün 24 saat; 1 yıl 365 gün 6 saattir. Dünya’nın uydusu ise Ay’dır ve bir tane uydusu olan tek gezegen Dünya’dır.
Ay ile Dünya arasındaki uzaklık 385 bin km kadardır. Bu da Ay ile Dünya arasına 30 Dünya büyüklüğünde gezegenin sığacağı anlamına gelir.
Dünya, kayalık ve karasal bir gezegendir. Bir okyanus gezegenidir. Mavi mermer görünümüne sahip Dünya’nın %71’i sularla kaplıdır. Dünya’ya uzaydan bakıldığında görünen beyaz girdaplar bulut ve kar, kahverengi-sarı- ve yeşil alanlar ise arazidir.
Dünya’yı ikiye bölen hayali bir daire olan Ekvator’un Kuzey yarısı Kuzey Yarımküre; güney yarısı ise Güney Yarımküre’dir.
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Dünya Kaç Yıllık Bir Gezegen
Dünya’nın, Güneş Sistemi’nin 4,6 milyar yıl önceki oluşumu aşamasında meydana geldiği düşünülüyor. Dünya üzerindeki yaşamın ise yaklaşık 3,5 milyar yıl önce başladığı biliniyor.
Güneş Sistemi’nin 4,6 milyar yıl önce oluşumuyla birlikte tıpkı diğer gezegen ve gök cisimleri gibi Dünya’mız da oluşmuştur. Nebula adı verilen bir bulutun parçasının çökmesi sonucu ortaya çıkan malzeme diskindeki parçalı nesnelerin bir araya toplanması; daha sonra bu nesnelerin birbiriyle çarpışması sonucunda Dünya’mız ve diğer gezegenler oluşmuştur. Bu gezegenlerden Dünya gibi kayalık olanlar Güneş’in yakınında konumlanmıştır. Gaz ve buzlu gezegenler ise Güneş’ten uzak konumlanmıştır.
Dünya’nın Yapısı
Dünya’nın yuvarlak olduğu 2 bin yıldan beri biliniyor. Antik Yunan döneminde Dünya’nın çevresi hesaplanmıştı. Dünya üzerindeki mesafeleri tahmin etmek amacıyla yıldızların konumlarından faydalandılar.
Günümüzde ise Dünya’nın şekli, yerçekimi ve dönüşünün hesaplanması için jeodezi biliminden faydalanılıyor. Jeodezi sayesinde Dünya’nın yuvarlak olduğunu gösteren doğru ölçümler elde ediliyor.
Dünya her ne kadar bir küre olsa da Dünya dönerken ortaya çıkan kuvvet nedeniyle Kuzey ve Güney Kutupları biraz da olsa düzdür. Yörüngesinin şekli tam anlamıyla bir daire değildir. Dünya’nın ekseni ise 23,5 derecelik bir açıyla eğilir. Mevsimlerin varlığının nedeni de işte bu eğimden kaynaklanır. Çünkü bu eğim nedeniyle güneş ışınları yılın farklı zamanlarında gezegenin farklı bölgelerine doğrudan gelir. Örneğin Haziran-Ağustos ayları arasında güneş ışınları Kuzey Yarımküre’ye, daha doğrudan gelir. Böylece Kuzey Yarımküre’de yaz, Güney Yarımküre’de ise kış ayları yaşanır. Eylül-Kasım ayları arasında ise Güneş her iki yarımkürede eşittir. Böylece Kuzey Yarımküre’de sonbahar yaşanırken Güney Yarımküre’de ilkbahar yaşanır.
Dünya, Güneş’i her 365 günde bir yörüngeye sokar. Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı 150 milyon metrekare kadardır.
Dünya dört ana katmandan meydana gelir; İç çekirdek, dış çekirdek, manto ve kabuk. Diğer karasal gezegenler gibi Dünya’nın da merkezi bir çekirdeği, kayalık bir mantosu ve katı bir kabuğu vardır.
Dünya’nın iç çekirdeği demir ve nikel metallerden yapılmış katı bir küredir. Buradaki sıcaklık 5400 °C’dir. İç çekirdeği çevreleyen dış çekirdek ise demir ve nikel sıvılardan oluşur ve 2300 kmlik bir kalınlığa sahiptir.
Dış çekirdek ile kabuk arasında ise en kalın katman olan manto vardır. 2900 km.lik kalınlığa sahiptir.
Dünya’nın %71’ini kaplayan okyanusların ortalama derinliği 4 km.dir. Dünya’da yer alan volkanların tamamına yakını bu okyanusların altındadır.
Dünya’nın Atmosferi
Atmosferimiz büyük oranda azottan oluşur ve bol miktarda oksijene sahiptir. Bu da gezegenimizde rahatlıkla nefes almamızı sağlar. Atmosferimizin bize sağladığı en büyük avantajlardan biri de bizi meteoroidlerden korumasıdır. Çünkü bu meteoroidler yani göktaşları atmosfere çarparak parçalanır. Ayrıca atmosferimiz olması gereken kalınlıkta olduğu için gezegenimizi aşırı soğuk ve aşırı sıcaktan korur ve bu yüzden de Dünya’mız yaşama elverişli bir gezegendir.
Dünya’nın atmosferinin %78’i azot, %21’i oksijen ve %1’i argon, karbondioksit ve neon gibi gazlardan oluşur. Atmosfer Dünya’nın iklimi ve hava durumu üzerinde etkilidir. Ayrıca bizleri Güneş’ten gelen zararlı ışınların etkisinden büyük oranda korur.
NASA Neden Dünya’yı İnceliyor?
NASA’nın Dünya’yı incelemesinin nedeni gezegenimizin nasıl değiştiğini öğrenebilmektir. Böylece Dünya’nın gelecekte nasıl değişebileceği tahmin edilmeye çalışılır. NASA, Dünya’yı incelemek için uyduları kullanır. Dünya’nın tüm bölümlerinin fotoğrafını çeken uydular Dünya hakkında bilgi toplar. Özellikle bulutlar, okyanuslar, karalar ve bular uydular tarafından gözlemlenir. Bunun dışında atmosferdeki ozon ve karbondioksit gibi gazlar da ölçülerek Dünya atmosferine giren ve çıkan enerji hesaplanmaya çalışılır. NASA uyduları tarafından toplanan bilgiler sayesinde bilim insanları hava ve iklimi tahmin eder.
Dünya’nın Önemli Özelliklerini Özetleyecek Olursak;
- Güneş Sistemindeki en büyük beşinci gezegendir.
- Güneş’e en yakın 3. gezegendir
- Yüzeyinde sıvı bulunan tek gezegendir
- Tek uydusu olan tek gezegendir
- Venüs’ten biraz daha büyüktür
- Kaya ve metalden yapılmış Güneş’e en yakın dört gezegenin en büyüğüdür.
- Güneş ışınları Dünya’ya 8 dakikada ulaşır.