Kaplanın Özellikleri Nelerdir? Kaplan Türleri Nelerdir?

Kaplanın özellikleri nelerdir? Kaplan, kedigiller familyasının panthera cinsindeki en büyük kedidir. (Panthera cinsi diğer kediler; Aslan, leopar, jaguar). Peki en kedigiller familyasının en büyük iki üyeleri aslan ve kaplandan hangisi daha güçlüdür? Kaplan, dört büyük kedi içinde en büyük ve en güçlüsüdür. Dolayısıyla bir aslanla bir kaplan karşı karşıya gelse, kaplanın mücadeleden galip çıkma ihtimali çok daha fazladır.

Kaplanın Özellikleri Nelerdir?

Büyük bir kafası ve güçlü ön ayakları olan kaplanların kuyrukları da oldukça uzundur ve kaslı bir vücut yapısına sahiptirler. Erkek kaplanlar dişi kaplanlara göre oldukça büyük ve ağırdır. Erkek kaplanların boyları 2,5-4 metre arasında değişir. Ağırlıkları ise 100-300 kg.dır. Buna karşılık dişilerin ortalama boyu 2 metre, ağırlıkları 70-165 kg. arasındadır. Omuz yüksekliği en fazla olan kaplan türleri ise Bengal ve Sibirya kaplanlarıdır.

Kaplanların çizgileri tıpkı insanların parmak izleri gibi benzersizdir. Yani her kaplanın çizgileri kendine özgüdür. Koku duyularının zayıf olmasına karşılık gözleri keskindir. Özellikleri geceleri görüş yetenekleri bir insanınkinden altı kat daha iyidir.

Genellikle gündüzcül hayvanlardır. Bazı kedi türleri gibi ağaçlara tırmanmazlar ancak iyi yüzücüdürler. Yalnız yaşamayı tercih ederler.

En çok avladıkları hayvanlar toynaklılardır. Geyik ve yaban domuzu başta olmak üzere, maymun, kuş, tavşan, kirpi ve balık da avlarlar. Leopar, piton, ayı ve timsah da kaplanların avlarındandır. Vahşi doğada rakipleri yoktur. Tek düşmanları insanlardır.

Kaplanlar, vahşi hayvanlar arasında en fazla insan ölümüne sebep olan hayvanlardır. İnsanları avlayan kaplanlar genellikle tercih ettikleri avları yakalayamayan yaşlı kaplanlardır. Kaplan saldırısından en fazla insanın öldüğü ülkelerin başında Hindistan gelir.

Yaklaşık 100 günlük gebelik sürecinin sonunda 3-6 arası yavru dünyaya getirir. Genellikle iki ya da üç yavru dünyaya gelir. Bir kaplan yavrusu ilk doğduğunda ortalama 1 kilo ağırlığındadır. Dişi kaplan, yavrularını 5-6 ay boyunca emzirir ancak 2 aylık olduklarında artık et yemeye hazır olurlar. Anneleri onlara avlanmayı öğretir. 11 aylık bir kaplan yavrusu tek başına avlanabilir.

Yavrular arasında baskın bir yavru olur ve kardeşlerine liderlik eder. Annesini en önce terk edip bağımsız olan da bu lider yavru olur. Genellikle 2 yaşında annelerinden ayrılırlar. Ancak ne yazık ki vahşi doğada ilk iki yılda kaplan yavrularının yaşam olasılığı %50’dir. Başka bir deyişle her doğan iki kaplan yavrusundan bir tanesi 2 yaşına gelmeden ölür. Yavruların ölüm nedenleri arasında erkek kaplanların saldırıları, açlık, donma ve çeşitli kazalar sayılabilir.

Kaplanların vahşi doğadaki ortalama ömürleri 10 yıl kadardır. Esaret altında 15 yıl yaşarlar. En uzun ömürlü kaplan 26 yıl yaşamıştır.

Kaplan Nerede Yaşar?

Tarihsel dönemde dünyanın farklı coğrafyalarında yaşayan kaplanların bazı türlerinin nesli tükendiği için günümüzde daha dar bir alanda yaşamaktadırlar.  100 yılda dünyadaki kaplan nüfusu %97 oranında azalmıştır. Günümüzde Hindistan, Myanmar, Kamboçya, Bangladeş, Çin, Tayland, Endonezya, Butan, Laos, Vietnam, Nepal, Rusya ve Malezya, kaplanların yaşadığı ülkelerdir. Ancak tüm kaplan nüfusunun %70’inden fazlası Hindistan’da yaşamaktadır.

Türkiye’de kaplan sadece hayvanat bahçelerinde bulunur. Örneğin İzmir Sasalı Doğal Yaşam Parkı, bunlardan bir tanesidir. Burada Bengal Kaplanı bulunmaktadır.

Kaplan Türleri Nelerdir?

Pek çok kaplan türü olmakla birlikte bazı türlerin nesli günümüzde tükenmiş durumundadır. Kaplan türleri ve özellikleri şöyledir;

Bengal Kaplanı: Boyları 2,5 metreyi, ağırlıkları ise 220 kg.ı bulur. Çok iyi yüzerler. Günümüzde yaklaşık 4500 bengal kaplanı olduğu bilinmektedir. Pek çoğu ise Hindistan’da yaşamaktadır. Hindistan dışında Bangladeş, Myanmar, Nepal ve Tibet, Bengal kaplanlarının yaşadıkları yerlerdir. Vahşi doğadaki kaplan nüfusunun yaklaşık %65’i Bengal Kaplanıdır.

Hazar Kaplanı: Turan kaplanı da denir ancak ne yazık ki soyu tükenmiştir. Türkiye başta olmak üzere İran, Türkmenistan, Afganistan, Moğolistan ve Irak gibi ülkeler, Hazar Kaplanlarının yaşadıkları ülkelerdi.

Türkiye’de Siirt, Şırnak ve Hakkari gibi Güneydoğu Anadolu illerinde yaşamış olan Hazar Kaplanı en son 1970 yılında Şırnak’ta bir köylü tarafından vurulmuştu. 1970’lerden sonra ise bir daha hiç Hazar Kaplanı görülmemiştir.

Sibirya Kaplanı: Diğer adı Amur kaplanıdır. Boyları 4 metreyi, ağırlıkları 500 kg.ı bulur. Bu açıdan bakıldığında Sibirya kaplanı en büyük kedi türü ve en yırtıcı kara canlısıdır. Dolayısıyla en güçlü kaplan türüdür. Sibirya kaplanlarının ataları, günümüzde nesli tükenmiş olan kılıç dişli kaplanlardır. Bir Sibirya kaplanı günde 10 kiloya kadar et tüketebilir.

Soğuk iklimin hakim olduğu Sibirya ve Mançurya’da yaşarlar. Rusya ve Kuzey Kore, Sibirya kaplanlarının yaşadığı diğer ülkelerdir.

Güney Çin Kaplanı: Çin ormanlarında, dar bir alanda yaşarlar. Nesli tükenme tehlikesi altındadır ki doğadaki Güney Çin Kaplanı sayısının sadece 50 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Esaret altında olanlarla birlikte bu sayı 200’ü bulmaktadır.

En küçük kaplan türlerinden biri olan Güney Çin Kaplanının boyu ortalama 2,5 metre, ağırlıkları 150 kg.dır.

Çinhindi Kaplanı: Tayland, Vietnam, Kamboçya ve Laos, bu kaplan türünün yaşadığı bölgelerdir.

Malezya Kaplanı: Malezya kaplanının varlığı 2004 yılına kadar bilinmiyordu. Günümüzde vahşi doğada yaşayan Malezya Kaplanı sayısı 800 kadardır.

Java Kaplanı: Endonezya’nın Java Adası’na özgü bir kaplan türüdür. Diğer türlere göre oldukça küçük olan Cava kaplanlarının nesli 1980’lerde nesli tükenmiştir.

Bali Kaplanı: Endonezya’nın Bali Adası’na özgü bu kaplan türünün nesli 1937’de tükenmiştir.

Sumatra Kaplanı: Nesli varlığını devam ettiren kaplan türleri arasında en küçük kaplan türüdür.  Erkek Sumatra kaplanının ortalama boyu 2,3 metre, ağırlığı ise 135 kg.dır. Düer kaplan türlerine göre daha çizgili ve daha yelelidir. Endonezya’nın Sumatra Adası’na özgü bir kaplan türüdür. Doğada oldukça nadir olduğu için hayvanat bahçelerine ihracatı yasaktır.