İber Vaşağının Nesli Neden Tükeniyor? İber Vaşağı Özellikleri

İber vaşağı, Güney Avrupa’da yer alan İspanya’nın İber Yarımadası’na özgü bir vaşak türüdür. Kanada Vaşağı ve Avrasya vaşağına çok benzerler ancak aradaki en önemli fark İber Vaşağının Avrasya vaşağından daha küçük olmasıdır. Kedigiller familyasından yırtıcı bir tür olan İber Vaşağı nesli tehlike altındaki türlerdendir.

İber Vaşağının Nesli Neden Tükeniyor?

Nesli kritik düzeyde tehlike altındadır. Hatta diğer vaşak türleri ile kıyaslandığında en büyük tehlike altında olan vaşak türü İber Vaşağıdır. İber Vaşağı neslinin tükenme tehlikesi altında olma nedenleri;

• Aşırı ve kaçak avlanma,
• Kentsel  alanların genişlemesi ve  tatil köylerinin yaygınlaşması gibi sebeplerle doğal yaşam alanlarının bozulması
• Avladıkları tavşanlardan bulaşan hastalıklar
• İnsanların tavşan ve tilkiler için kurduğu tuzaklara yakalanmaları
• Otoyollarda araba altında ezilerek ölmeleridir.

Ancak vaşakların koruma altına alınması çalışmaları sayesinde İber vaşağının bölgedeki nüfusu 2000-2015 yılları arasında üç kattan fazla arttı ve böylece İber vaşağı yok olmanın eşiğinden döndü.

İber Vaşağının Özellikleri Nelerdir?

Ortalama vücut ağırlıkları 12 kg kadardır. Ortalama uzunlukları ise 75-80 cm.dir. Kürkleri daha beneklidir. Bunun dışındaki diğer tüm özellikleri –kısa kuyrukları, kulaklarının ucundaki siyah fırça görünümündeki tüyler, kuyruklarının ucundaki siyah tutamlar, kısa bacaklar- diğer vaşak türleriyle aynıdır.

Vaşaklar her ne kadar ormanlık araziler, çalılık ve sazlık alanlarda yaşıyor olsa da İber vaşakları ormanlardan ziyade dağlık alanlarda yaşamayı tercih ederler.

Gececil hayvanlardır. En önemli besin kaynakları yaban tavşanlarıdır ki öğünlerinin neredeyse tamamına yakınını yaban tavşanları oluşturur. Daha az oranda kuş ve kemirgenleri avlayarak beslenirler. Avlayacak bir yaban tavşanı bulamazlarsa “mecburen” kuş ya da kemirgenlerle beslenirler. İber vaşaklarının yaban koyunu, alageyik, karaca ve ördekleri de avladıkları bilinir. Besin ihtiyaçları da erkek ve anne vaşağa göre değişir. Örneğin bir erkek vaşak günde tek bir tavşanlar beslenirken yavrusu olan bir dişi vaşak günde üç tavşan yemeye ihtiyaç duyar.

Dışkısı ya da idrarı ile kendi bölgesini işaretler.

Çiftleşme mevsimi geldiğinde dişi vaşak kendi bölgesini terk ederek eş aramaya başlar. 10 haftalık gebelik süreci sonunda dişi vaşak ilkbahar aylarında yavrularını dünyaya getirir. Genelde 2-3 yavru dünyaya getirirler. Nadiren de olsa bir yavru ya da 4-5 yavru dünyaya getirirler. Yavru vaşaklar 200-250 gr. ağırlıkla dünyaya gelirler.

8-9 aylık olduklarında artık annelerine tamamen bağımlı değildirler ancak yaklaşık 2 yaşına kadar anneleriyle birlikte yaşarlar. Vahşi doğadaki ömürleri en fazla 13 yıldır.

Vaşak kardeşlerin birbirleriyle pek iyi anlaştığı söylenemez. Birbirleriyle kavga ederler hatta bazen birbirlerini öldürebilirler.