Jüpiter’in Özellikleri Nelerdir? Jüpiter’e Kaç Tane Dünya Sığar?
Jüpiter’in özellikleri nelerdir? Güneş Sistemi içindeki en büyük gezegen olması nedeniyle özel bir yere sahip olan Jüpiter’in diğer özelliklerine bakalım;
Bu Yazının İçindeki Başlıklar
Jüpiter’in Özellikleri Nelerdir?
Güneş’e en yakın beşinci gezegen olan Jüpiter aynı zamanda Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni, gezegenlerin kralıdır. Ekvatoru 143 bin km genişliğindedir. Yani Güneş Sistemi’ndeki diğer tüm gezegenler Jüpiter’e sığabilir! Diğer tüm gezegenlerin toplam kütlesinin iki katından büyüktür. Peki Jüpiter’in içine kaç tane Dünya sığabilir? Jüpiter’in sadece ekvatoruna 11 Dünya sığabilir. Jüpiter’in tamamını düşündüğümüzde ise; 1300’den fazla Dünya, Jüpiter’e sığabilir. Dünya’yı bir üzüm tanesi olarak düşünürsek Jüpiter de bir basketbol topu büyüklüğünde olurdu.
- Güneş’e uzaklığı 5,2 astronomik birim (AU) kadar yani 778 milyon km.dir. Bu da Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığından beş kat daha uzak bir mesafe demektir. Venüs’ten sonra en parlak ikinci gezegen olma özelliği de taşır.
- Dünya dışındaki diğer gezegenler gibi Jüpiter de adını Antik Roma mitolojisindeki tanrılardan alır. Jüpiter, Antik Roma’da Tanrıların kralıdır. Antik Yunan’daki Zeus gibi.
- Jüpiter yaşama elverişli bir gezegen olmasa da Jüpiter’in bazı uydularının kabuklarının altında yaşamı destekleyebilecek nitelikte okyanuslar bulunmaktadır.
- Jüpiter bir gaz devidir. Atmosferi, hidrojen ve helyum gazından oluşur. Kalın kırmızı, sarı, beyaz ve kahverengi bulutlarla kaplı bir gezegendir. Bu bulutlar, dışarıdan bakıldığında gezegene çizgili bir görünüm kazandırır ve soğuk, rüzgarlı amonyak ve su bulutlarıdır.
- Jüpiter’in en ön plana çıkan özelliklerinden biri de Büyük Kırmızı Noktasıdır. Bu kırmızı nokta aslında yüzlerce yıldır dönen dev bir fırtınadır. Bu kırmızı noktanın büyüklüğü bile Dünya’nın iki katı kadardır.
- Peki Jüpiter’in halkası var mıdır? Satürn kadar belirgin olmasa da Jüpiter de halkalı bir gezegendir ve üç ince halkası vardır. Bu halkalar 1979’da NASA’nın Voyager 1 isimli uzay aracı tarafından keşfedilmiştir. Bu halkalar buzdan değil, küçük toz parçacıklarından oluşur.
- Dönüş hızı diğer gezegenlerden daha hızlıdır. Jüpiter’deki 1 Dünya günü sadece 10 saattir. 1 yıl ise 12 Dünya yılıdır.
- Jüpiter’in bulutlarında sıcaklık her ne kadar -145 °C olsa da merkezine yaklaştıkça aşırı bir sıcaklık vardır. Çekirdeğin sıcaklığının 24 bin °C olduğu tahmin ediliyor. Bu, Güneş’in bile yüzeyinden daha sıcak olduğu anlamına gelir. Jüpiter’deki yerçekimi kuvveti ise Dünya’daki yerçekimi kuvvetinin 2 katından fazladır.
- Güçlü bir manyetik alana sahiptir. Atmosferinin içindeki yüksek basınç gazın sıvı hale gelmesine sebep olur. Yani bir hidrojen okyanusu. İşte bu sıvı metal okyanus, Jüpiter’in dönüşü esnasında Güneş Sistemi’nin en güçlü manyetik alanını yaratır. Bu manyetik alanın merkezinden on binlerce kilometre yukarıda bile manyetik alanın gücü Dünya’daki manyetik alandan 20 kat daha şiddetlidir.
- Jüpiter’in yarıçapı yaklaşık 70 bin km.dir. Bu da Dünya’dan 11 kat daha geniş olduğu anlamına gelir.
- Jüpiter, Güneş Sistemindeki en kısa güne sahiptir. Sadece 3 derecelik bir eğime sahip olması nedeniyle belirgin mevsimler de yoktur.
- Güneş Sisteminin 4,5 milyar yıl önce oluşumu sırasında Jüpiter de oluşmuş ve Güneş Sistemindeki yerini almıştır.
- Gerçek bir yüzeyi yoktur. Çoğunlukla gaz ve sıvılardan oluşur. Yani bir uzay aracının gezegene inecek hiçbir yeri yoktur. Gezegene yakın uçuş da aşırı basınç ve aşırı sıcaklık nedeniyle mümkün değildir. Ayrıca güçlü manyetik alan uzay araçlarına zarar verecek yoğun bir radyasyon yaratır.
- Jüpiter’e bakıldığında renkli ve canlı şeritler büyük ihtimalle gezegenin iç kesimlerinden yükselen kükürt ve fosfor içeren gaz bulutlarıdır.
Jüpiter’in Uyduları
Jüpiter’in bilinen 79 uydusu vardır. En büyük dört uydusu;
- Ganymede,
- Callisto,
- Io
- Europa
Bu dört uydunun ortak ismi ise Galile uydularıdır. Çünkü bu dört uydu 17. yy.da İtalyan gökbilimci Galileo Galilei tarafından keşfedilmiştir.
Ganymede hem Jüpiter’in en büyük uydusudur hem de Güneş Sistemi’ndeki en büyük uydudur. Aynı zamanda kendi manyetik alanına sahip tek uydudur.
Io’nun bir çok aktif yanardağı vardır.
Europa ise dört uydu arasındaki en küçük uydudur. Europa’nın barındırdığı su miktarı Dünya’dakinin iki katı kadardır.
Juno Nedir?
NASA, Jüpiter’i incelemek için 1979’dan günümüze kadar dokuz uzay aracı göndermiştir. İlk görev Pioneer 10 adlı uzay aracınındı. Günümüzde ise Juno adındaki uzay aracı Jüpiter’in yörüngesinde dolanarak gezegenle ilgili bilinmeyenleri araştırmaya devam ediyor.
2011 yılında fırlatılan ve 2016’da Jüpiter’e ulaşan Juno’nun bu anlamda bir çok keşfi oldu. Gezegenin gizemli içini incelemek için buradaki manyetik alanı, yerçekimi kuvvetini ve radyo dalgalarını kullanıyor. Ayrıca Jüpiter kutuplarının ilk fotoğraflarını çekiyor.
Maddeler Halinde Jüpiter’in Özellikleri
- Güneş Sistemindeki en büyük gezegendir
- Güneş’e en yakın 5. gezegendir
- Jüpiter’in diğer adı Erendiz yani Müşteri’dir.
- Jüpiter’in içine 1300 Dünya sığabilir
- Güneş’e uzaklığı 778 milyon km.dir
- Venüs’ten sonraki en parlak gezegendir
- Adını Antik Roma’daki Tanrıların kralı Jüpiter’den alır. (Antik Yunan’daki karşılığı Zeus’tur)
- Diğer gezegenlerden daha hızlı döner
- Çekirdeği 24 bin °C sıcaklıktadır (Güneş’in yüzeyinden daha sıcak)
- Jüpiter’deki yer çekimi Dünya’dakinden 2 kat daha fazladır
- Manyetik alanı çok güçlüdür
- Gaz devidir. Hidrojen ve helyumdan oluşur.
- Jüpiter’in yüzeyi gaz ve sıvıdan ibarettir
- Atmosferi çok kalındır
- Halkaları vardır ancak çok belirgin değildir
- Jüpiter’de görülen Büyük Kırmızı Nokta aslında 300 yıldır dönmekte olan dev bir fırtınadır
- Jüpiter’de 1 gün 10 saattir. (Güneş Sistemi’ndeki en kısa gün)
- Jüpiter’de 1 yıl 12 Dünya yılıdır
- 79 uydusu vardır
- Europa adlı uydusunun altında yaşamı destekleyebilecek okyanuslar vardır.
- Komşu gezegenleri Mars ve Satürn’dür.